Gymnopilus junonius (łysak wspaniały)

owocnik

Ładny, duży, jaskrawo rdzawożółto zabarwiony grzyb, z pierścieniem, wyrastający późną jesienią w wiązkach u podstawy pnia drzew liściastych. Smak bardzo gorzki.

Kapelusz żółtopomarańczowy, żółtordzawy do brązowopomarańczowego; 60-150 (250) mm średnicy, za młodu półkulisty, z podwiniętym brzegiem, potem wypukły do rozpostartego; powierzchnia sucha, zamszowa, z wrośniętymi włóknistymi brązowymi łuseczkami; miąższ w kapeluszu gruby.

Blaszki początkowo kremowe, potem blado-żółto-brązowe, w końcu pomarańczowe i rdzawobrązowe; przyrośnięte do nieco ząbkiem zbiegających; średnio gęste, szerokie na 5-8 mm.

Trzon żółtopomarańczowy, jaśniejszy od kapelusza, ciemniejszy ku podstawie; 80-200 x 12-30 mm, równogruby, maczugowaty lub brzuchaty, często z korzeniasto zwężoną postawą; z wyraźną błoniastą osłoną częściową pod kapeluszem, jej pozostałości tworzą dość trwały pierścień; powierzchnia z drobnymi brązowymi włókienkami i kosmkami, nad pierścieniem jedynie oprószona.

Miąższ żółty, twardy, zapach przyjemny, grzybowy; smak bardzo gorzki.

W reakcji z KOH przybiera barwę czerwoną.Kapelusz żółtopomarańczowy, żółtordzawy do brązowopomarańczowego; 60-150 (250) mm średnicy, za młodu półkulisty, z podwiniętym brzegiem, potem wypukły do rozpostartego; powierzchnia sucha, zamszowa, z wrośniętymi włóknistymi brązowymi łuseczkami; miąższ w kapeluszu gruby.

space

Trzon żółtopomarańczowy, jaśniejszy od kapelusza, ciemniejszy ku podstawie; 80-200 x 12-30 mm, równogruby, maczugowaty lub brzuchaty, często z korzeniasto zwężoną postawą; z wyraźną błoniastą osłoną częściową pod kapeluszem, jej pozostałości tworzą dość trwały pierścień; powierzchnia z drobnymi brązowymi włókienkami i kosmkami, nad pierścieniem jedynie oprószona.

space

W reakcji z KOH przybiera barwę czerwoną.

Pileus yellow-orange, yellow-rusty to brown-orange; 60-150 (250) mm broad, at first hemispheric with incurved margin, in age convex to plane; surface dry, dull, velutinous with fibrous brown scales; flesh thick in cap.

Lamellae at first creame, then pale yellow-brown, in age orange and rusty-brown; adnate to notched and shortly decurrent; moderate close, 5-8 mm broad.

Stipe yellow-orange, lighter then cap surface, darkening towards base; 80-200 x 12-30 mm, equal, clavate or ventricose, often with narrowed, rooting base; with distinct membranous partial veil, its remains form quite persistent ring; surface with brown fibrils and scales, above annulus pruinose.

Flesh yellow, tough, smell pleasant, fungoid, taste strong bitter.

Context with KOH red.

Pileus yellow-orange, yellow-rusty to brown-orange; 60-150 (250) mm broad, at first hemispheric with incurved margin, in age convex to plane; surface dry, dull, velutinous with fibrous brown scales; flesh thick in cap.

space

Stipe yellow-orange, lighter then cap surface, darkening towards base; 80-200 x 12-30 mm, equal, clavate or ventricose, often with narrowed, rooting base; with distinct membranous partial veil, its remains form quite persistent ring; surface with brown fibrils and scales, above annulus pruinose.

space

Context with KOH red.

zarodniki

Wysyp zarodników rdzawobrązowy. Zarodniki elipsoidalne do migdałowatych, drobno brodawkowane, ciemnożółto-rdzawe, 7.5-10 x 5-6 µm.Wysyp zarodników rdzawobrązowy. Zarodniki elipsoidalne do migdałowatych, drobno brodawkowane, ciemnożółto-rdzawe, 7.5-10 x 5-6 µm.

Spore print rusty brown. Spores ellipsoid to amygdaliform, with minute warts, dark yellow-rusty, 7.5-10 x 5-6 µm.

występowanie

Jest w czekliście.^[105]

Rzadki. Od sierpnia do października, w wiązkach, na pniach i korzeniach drzew liściastych, zwłaszcza dębów, rzadziej na drzewach iglastych.Rzadki. Od sierpnia do października, w wiązkach, na pniach i korzeniach drzew liściastych, zwłaszcza dębów, rzadziej na drzewach iglastych.

Rare. Summer - fall, clustered on stump and roots of hardwood trees, mainly oaks, rarely on conifers.

jadalne czy trujące? 🟡

ważne! dla grzybiarzy

Niejadalny z uwagi na gorzki smak.^[134]Niejadalny z uwagi na gorzki smak.^[134]

Inedible because of strong bitter taste.

uwagi

Xerocomus badius n 2 — łuskwiak nastroszony (Pholiota squarrosa)

Często spotykany łuskwiak nastroszony (Pholiota squarrosa) także tworzy kępy dużych owocników u postawy pni drzew liściastych. Powierzchnia kapelusza jest gęsto pokryta odstającymi łuseczkami a miąższ ma łagodny smak.Często spotykany łuskwiak nastroszony (Pholiota squarrosa) także tworzy kępy dużych owocników u postawy pni drzew liściastych. Powierzchnia kapelusza jest gęsto pokryta odstającymi łuseczkami a miąższ ma łagodny smak.

Common łuskwiak nastroszony (Pholiota squarrosa) produce large clusters at the base of hardwood trees. Its cap sufrace is dense covered with erected squamules and flesh has mild taste.

wybrane okazy · selected collections⇈

020803-10
leg. Marek Snowarski
/stawy milickie/ #2

Gymnopilus junonius (Fr.) P.D. Orton

owocnik

zarodniki

występowanie

jadalne czy trujące? 🟡

uwagi

wybrane okazy · selected collections⇈