Inonotus obliquus (błyskoporek podkorowy)

owocnik

Grzyb ten jest najczęściej dostrzegany dzięki charakterystycznym naroślom tworzącym się na pniu porażonego drzewa. Narośle są zbudowane z tkanek grzyba i ich średnica może osiągać do 500 mm; zewnętrzna powierzchnia narośli jest czarna i spękana na podobieństwo koksu; w miejscach świeżych pęknięć i w szczelinach można dojrzeć żółtą do rdzawobrązowej lub czerwonobrązowej grzybnię; wnętrze narośli tworzy zbita i bardzo twarda masa grzybni koloru żółtego do rdzawożółtego (z wiekiem ciemnieje) porozdzielana białawymi lub żółtawobiałymi cętkowatymi przerostami jaśniejszej grzybni. Narośle rozrastają się w przeciągu wielu lat i nie produkują zarodników podstawkowych. Do połowy XX wieku uważano je za płonną formę czyreń ogniowy (Phellinus igniarius). W sąsiedztwie narośli drewno silniej się rozrasta i pień może być rozszerzony.

space

The fungus is usually recognized due to characteristic cankers formed on the trunks of infected trees. The cankers are built of fungal tissue and can be up to 500 mm in diameter; outer surface of the canker is black and with coke-like cracks; in the places of new cracks and in the slits there is visible yellow to rusty-brown or red-brown mycelium; the inside of the canker consists of compact and very hard yellow to rusty-yellow (with age darkening) mycelial mass separated by whitish or yellowish-white speckled overgrowths of lighter-coloured mycelium. Cankers develop in the space of many years and do not produce basidiospores. Until mid-XXth century they were considered as sterile form of czyreń ogniowy (Phellinus igniarius). There is an increased wood production around the canker and the trunk may be thicker.

space

zarodniki

Zarodniki elipsoidalne od jajowatych, z jedną lub kilkoma kroplami, nieamyloidalne, 8 – 10 × 5 – 7.5 µm.

space

występowanie

Gatunek podlega ochronie częściowej (poz. II.60 wg aktualnego rozporządzenia). Do ustawowej ochrony został włączony w 2004 roku. Za zezwoleniem może być pozyskiwany przez ostrożne odcięcie narzędziem o ostrej krawędzi narośli na drzewie.

W Polsce niezbyt częsty, zauważany głównie na brzozie, poza tym rzadko na innych drzewach liściastych jak klon, grab, buk, jarzębina, wiąz. Resupinatowe owocniki tworzą się na zamierających lub martwych drzewach, narośle już na żywych drzewach, szczególnie na brzozach, rzadziej na jarzębinie, grabie i olszy.

space

Statusy czerwonej listy. [125]: R–rzadki - potencjalnie zagrożony wymarciem

wartość

Wywołuje zgniliznę drewna typu białego. Porażone drewno przybiera żółtawy kolor.

space

uwagi

W tradycyjnych praktykach medycznych stosowany jako lekarstwo na raka w myśl magicznej reguły „podobne działa na podobne” – narośl na drzewie przywołuje skojarzenia z naroślą nowotworową. Narośle tworzone przez tego grzyba stosowane w ludowej medycynie wschodniej Europy w formie naparu jako lek na dolegliwości żołądkowe. Znany pod rosyjską nazwą czaga (zangielszczone na chaga) lub jako grzyb brzozowy (przez zbieżność nazw tradycyjnych wplątywany jest więc i pniarek brzozowy (Fomitopsis betulina)). błyskoporek podkorowy (Inonotus obliquus) ma też i swoją współczesną tradycję jako jeden z kilku "tradycyjnych i cudownych" preparatów na choroby nowotworowe. Dobrze, że współczesna medycyna konwencjonalna zaczyna dostrzegać rolę jaką w zwalczeniu choroby ma pełna wiara pacjenta i jego wewnętrzna absolutna pewność wyleczenia. Wszak niekoniecznie siła psychiczna leczącego się musi być budowana (w przypadkowy sposób) li tylko przy pomocy cudownych preparatów (i całej otoczki wątpliwych biznesów wokół tego).

space

wybrane okazy · selected collections⇈

020906-1
leg. Marek Snowarski
/ / #21

070419-65037
leg. Joanna Gądek
/Katowice/ #6

Inonotus obliquus (Pers.) Pilát (1942)

owocnik

zarodniki

występowanie

wartość

uwagi

wybrane okazy · selected collections⇈