grzyby.pl

Hericium erinaceus (Bull.) Pers.

soplówka jeżowata
Hericium erinaceum (Bull.) Pers. orth.var. [gł. w czekl.]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Hericium erinaceus (soplówka jeżowata)
na zmurszałym buku
Thaxterogaster purpurascens (zasłonak purpurowiejący)
GREJ: ID111857 (© autora fot.)

opis

Hericium erinaceus (soplówka jeżowata)
na zmurszałym buku
Owocnik początkowo białawy, żółknący i ochrowobrązowy z wiekiem; 100-200 mm średnicy, w zarysie kulisty lub kulistawy, nie rozgałęziony, bokiem przyrośnięty do podłoża, jego powierzchnia pokryta długimi do 40(60) mm, zwieszającymi się kolcami. Miąższ białawy, zwarty; zapach i smak łagodne.
Fruitbody at first whitish, yellowish and ocher-brown in age; 100-200 mm broad, round or elongate (unbranched), its surface covered with spines, long up to 40(60) mm. Flesh whitish, tough; odor and taste mild.

zarodniki

Wysyp zarodników biały. Zarodniki prawie kuliste, gładkie lub nieznacznie szorstkie, amyloidalne, 5-6 x 4-5.5 µm.
Spore print white. Spores subglobose, smooth or slightly roughened, amyloid, 5-6 x 4-5.5 µm.

występowanie

Jest w czekliście. [105]
Gatunek podlega ochronie ścisłej (poz. I.49 wg aktualnego rozporządzenia). Nie mają do niego zastosowania wyłączenia spod ochrony uzasadnione względami godpodarki rolnej, leśnej lub rybackiej (§7.1). Do ustawowej ochrony został włączony w 1995 roku.
Thaxterogaster purpurascens (zasłonak purpurowiejący)
GREJ: ID152131 (© autora fot.)
Bardzo rzadki. Owocniki wyrastają późną jesienią na starych żywych drzewach liściastych, głównie na buku, dębie, grabie. Wywołuje białą zgniliznę drewna.
Very rare in Poland. Late fall on wounded or dead hardwoods, mainly on beech and oak.
Czerwona Lista[125] — E–wymierający - krytycznie zagrożony

jadalne czy trujące? 🟢

Jadalny, gdy młody[134] i uważany za smaczny. W Polsce podlega ochronie całkowitej, poza tym jest bardzo rzadki. Grzyb uprawiany na Dalekim Wschodzie i w amatorskiej uprawie w Polsce.
Edible and choice. In Poland very rare and protected by law. Could be cultivated.

uwagi

Hericium coralloides (soplówka bukowa)
Hericium coralloides (soplówka bukowa) · na leżącej, zmurszałej kłodzie buka
Jest to gatunek o charakterystycznym wyglądzie i łatwy do oznaczenia. Owocnik na fotografii wyrósł na terenie Gdańska. Drzewo na którym rośnie zostało staraniem autora fotografii uznane za pomnik przyrody co prawnie zabezpiecza to stanowisko przed zniszczeniem. Gdyby nie usuwano w parkach starych, próchniejących drzew pewnie mielibyśmy więcej stanowisk ciekawych grzybów nadrzewnych. Stosunkowo często spotykane są natomiast o krzaczastym pokroju, z krótkimi kolcami: soplówka bukowa (Hericium coralloides) wyrastająca na drewnie drzew liściastych i soplówka jodłowa (Hericium flagellum) wyrastająca na drewnie drzew iglastych.
This specie is easily recognizable by its rounded, unbranched body with long white to cream spines. Other species from this genus got branching structure with short teeth: soplówka bukowa (Hericium coralloides) which grows on hardwoods and soplówka jodłowa (Hericium flagellum) which grows on conifer logs.
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • Hagara, L., Antonin, V., Baier, J., 1999 — Houby. [49]
  • Gumińska B., Wojewoda W., 1983 — Grzyby i ich oznaczanie. [5]
  • Wojewoda W., 2003 — Checklist of polish larger basidiomycetes. [105]
  • Rozporządzenie Ministra Środowiska, 2014 — z dnia 9 października 2014r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów [50.14]
  • Wojewoda, W., Ławrynowicz, M., 2006 — Czerwona lista grzybów wielkoowocnikowych w Polsce. [125]
znaleziska Hericium erinaceus na terenie Polski

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na dzień 2023.09.12

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

294271 337863 306153 364345 AB-93 126375 26556 308339 319582 153840 AB-94 308330 319926 277979 152131 111857 308335 CA-89 192238 207633 DA-80 115280 DB-05 353125 DE-57 248242 DF-53 155301 367180 EE-09 273776 EE-49 74998 FG-21 38326

 ID26556  Hericium erinaceum; Puszcza Bukowa, pow. Gryfino, 4 km na NW od Binowa, AB-93; 2005.12.17; buczyna pomorska; bukowy pień pojedynczo; leg. Grazyna Domian; det. Andrzej Frydrycki; eksykat: nie, tak, notatka: tak; publikacja: Kujawa 2005. "Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych" - nowa forma gromadzenia danych mikologicznych pochodzących od amatorów. Podsumowanie roku 2005. Przegl. Przyr. 16 (3-4): 17-52
uwagi: fot. 27221

 ID38326  Hericium erinaceum; Olchowiec, pow. jasielski, woj. podkarpackie, FG-21; 2006.08.15; las bukowy; bukowy, zmurszały częściowo, pień 1 owocnik; leg. Anna Hreczka; det. Anna Hreczka; eksykat: nie, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2007. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych. Część II. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2006. Przegląd Przyrodniczy 18(3-4): 3-70
uwagi: niewielki, ok. 6-7 cm. szerokości

fot. 47452 fot. 47453

 ID74998  Hericium erinaceum; Ostrowiec Świętokrzyski Kolonia Miłkowska, EE-49; 2007.08.22; las sosnowy z domieszką buku, na dębie przy drodze; na dębie jeden owocnik; leg. Konrad Mazurkiewicz; det. Konrad Mazurkiewicz; eksykat: nie, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2010. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część. III. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2007. Przegląd Przyrodniczy 21(1): 8-53
uwagi: fot. 115692 fot. 115693

 ID111857  Hericium erinaceum; 1,8km na E od Dobropola gryfińskiego, gm. Stare Czarnowo, pow. Gryfino, zachodniopomorskie, AB-94; 2007.10.28; buczyna pomorska; na klocku (grubej pojedynczo; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: NIE (gatunek chroniony), tak, notatka: tak; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008. Przegląd Przyrodniczy 22(1): 17-83
uwagi: soplówka jeżowata
fot. 195505
to drugie stanowisko w Puszczy Bukowej - w obydwu przypadkach był tylko jeden owocnik wyrastający bardzo podobnie z powierzchni cięcia bukowego kloca.

 ID115280  Hericium erinaceum; Gdańsk Oliwa Dolina Radości, DA-80; 2008.09.21; Las mieszany-buk,sosna,brzoza,klon; na złomie bukowym w pobliżu potoku dwa owocniki; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: nie-chroniony, tak, notatka: tak; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008. Przegląd Przyrodniczy 22(1): 17-83
uwagi: fot. 203285 fot. 203286 fot. 203287

 ID126375  Hericium erinaceus; Puszcza Bukowa, 2,3 km na N od Binowa, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB-93; 2009.03.08; buczyna pomorska na stoku doliny strumienia; na bukowym złomie 1 owocnik; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: TAK, w Stacji ZBŚRiL PAN, 4/GD/18.04.09 (fragment), tak, notatka: tak; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011a. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część V. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2009. Przegląd Przyrodniczy 22(4): 16-68
uwagi: Soplówka jeżowata
fot. 229642 fot. 229643 fot. 229644

To już trzecie stanowisko soplówki jeżowatej w Puszczy Bukowej. Od stanowiska pierwszego (ID 26556) jest oddalone o około 1,2 km a od stanowiska drugiego (ID 111857) o około 10 km.

 ID152131  Hericium erinaceum; Puszcza Bukowa, 2,2 km na NW od Dobropola Gryfińskiego, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB-94; 2009.10.03; buczyna pomorska; pień złomu bukowego pojedynczo; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: NIE (gatunewk chroniony i w rezerwacie), tak, notatka: tak; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011a. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część V. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2009. Przegląd Przyrodniczy 22(4): 16-68
uwagi: Soplówka jeżowata
fot. 292508 fot. 292509 fot. 292510

 ID153840  Hericium erinaceum; Puszcza Bukowa, 2,2 km na N od Binowa, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB-93; 2009.11.15; buczyna pomorska; na pniu żywego buka z martwicą szczelinową 3 potrójne piętrowe owocniki na wys. 2,5-3 m; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; , tak, notatka: tak; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011a. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część V. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2009. Przegląd Przyrodniczy 22(4): 16-68
uwagi: Soplówka jeżowata
fot. 298254 fot. 298255 fot. 298256 fot. 298257

Potwierdzenie stanowiska z ubiegłego sezonu zimowego - obecne owocniki wyrosły w odległości około 150 m od owocnika zgłoszonego pod ID 126375.

Nadleśnictwo Gryfino, Leśnictwo Bnowo, oddz. 319 (projektowana ostoja ksylobiontów)

 ID155301  Hericium erinaceus; ok 7 km NE Tychy, pow. katowicki, woj. śląskie, DF-53; 2009.10.19; las liściasty bukowy z domieszką dębu; na zwalonym buku ok 40 cm nad ziemią jeden owocnik; leg. Janusz Gądek; det. Joanna Gądek; eksykat: nie, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011a. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część V. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2009. Przegląd Przyrodniczy 22(4): 16-68
uwagi:
fot. 303450 fot. 303451 fot. 303452

 ID192238  (potwierdzenie 115280) Hericium erinaceum; TPK Gdańsk Oliwa Dolina Radości-planowany Rezerwat Przyrody, pow. gdański, woj. pomorskie, CA-89; ; Las mieszany-buk,sosna,brzoza,klon / na złomie bukowym w pobliżu potoku; na bukowym złomie-Pomnik Przyrody dwa owocniki; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: nie-chroniony, tak, notatka: n; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2013. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2011. Przegląd Przyrodniczy 24(2): 3-44
uwagi: fot. 448301 fot. 448302
Owocniki pojawiły się po 3 latach.
Forma ochrony Trójmiejski PK

 ID207633  (potwierdzenie 192238) Hericium erinaceum; TPK Gdańsk Oliwa Dolina Radości-planowany rezerwat przyrody, pow. gdański, woj. pomorskie, CA-89; 2012.11.07; Las mieszany,buk,sosna,brzoza,świerk,dąb,osika,klon; złom bukowy pomnik przyrody dwa owocniki; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: nie-chroniony, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2013a. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VIII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2012. Przegląd Przyrodniczy 24(4): 10-41
uwagi: fot. 529095

 ID248242  Hericium erinaceum; rez.''Kobiele Wielkie'', gm.Kobiele Wielkie, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE-57; 2014.10.03; las mieszany -jodła, buk , brzoza, dąb; na pniu półżywego buku jeden owocnik; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: nie, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 710685 fot. 710686 fot. 710687

Żywiciel widziany z drugiej strony
fot. 710688

 ID273776  Hericium erinaceus; Rezerwat Przyrody Pionki, przy drodze Pionki- Załamanek, kierunek Radom- Kozienice, w odległości 1 km od miasta Pionki i około 400 m od miejskiego cmentarza, pow. radomski, woj. mazowieckie, EE-09; 2015.10.10; ; martwy, zmurszały konar dębu pojedyńczo; leg. Eugeniusz Strawiński; det. Anna Kujawa; , tak, notatka: nie
uwagi: Grzyb rósł w rezerwacie dębów skandynawskich zmieszanych z jodłami, bukami i sosnami. Nadleśnictwo "Kozienice"

fot. 812710 fot. 812711

 ID277979  Hericium erinaceum; ok. 2 km na NW od Kołbacza, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB-94; 2015.12.26; buczyna; na bukowej kłodzie pojedynczo na powierzchni złomu; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: nie (gatunek chroniony), tak, notatka: tak
uwagi: Nowe stanowisko w Puszczy Bukowej
fot. 829014 fot. 829015 fot. 829016

ID294271 Hericium erinaceus; 10 m od drogi : Pionki - Załamanek-Radom, 400 m od cmentarza Pionki, pow. radomski, woj. mazowieckie; 2016.11.10; rezerwat dębów z jodłami, bukami i sosnami(las grabowo-dębowy, buczyna, świerczyna, sosna); na konarze starego dębu zmurszałego obrośniety mchem pojedyńczo; leg. Eugeniusz Strawński; det. Eugeniusz Strawński;
uwagi: soplówka znaleziona przemarznięta, w roku 2015 znalazłem pierwszą soplówkę w odległości 50m od tej , którą przedstawiam .Nadleśnictwo"Kozienice" z siedzibą Pionki ul Partyzantów 62 tel.486123908 26-670 Pionki

 ID306153  Hericium erinaceus; Pionki w okolicy cmentarza miejskiego około 200m w kierunku Załamanek przy drodze Pionki- Załamanek -Radom -Kozienice k, pow. radomski, woj. mazowieckie; 10.09.2017r; stary las dębowo-sosnowy-bukowy i jodłowy; rośnie na padłym dębie na uschnietym konarze na wysokości około 1 metra pojedyńczo; leg. Eugeniusz Strawński; det. Eugeniusz Strawński; , tak, notatka: nie
uwagi: Nadleśnictwo Kozienice w Pionkach ul,Partyzantów 62 tel 486123908 .Jest to kolejna soplówka znaleziona przeze mnie Pierwszą znalazłem w 2015r, drugą w 2016r i obecnie dokładnie w tym samym miejscu . fot. 950557

 ID308330  Hericium erinaceus; Puszcza Bukowa, 1,8 km na NW od miejscowości Glinna, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB-94; 2017.10.01; żyzna buczyna z domieszką dębów; na dębowej kłodzie w zaawansowanym stadium rozkładu pojedynczo; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: nie (gatunek chroniony), tak, notatka: tak
uwagi: Kolejne, nowe stanowisko w Puszczy Bukowej:
fot. 959740 fot. 959741

 ID308335  Hericium erinaceus; Puszcza Bukowa, 0,7 km na E od miejscowości Glinna, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB-94; 2017.10.08; kwaśna buczyna; w dziupli szczelinowej żywego buka kilka zrośniętych owocników; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: nie (gatunek chroniony), tak, notatka: tak
uwagi: To kolejne, nieznane dotychczas stanowisko w Puszczy Bukowej
fot. 959761 fot. 959762

 ID308339  Hericium erinaceus; Puszcza Bukowa, 1,8 km na S od wiaduktu autostrady A6 nad ul. Mączną w Szczecinie, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB-93; 2016.09.13; żyzna buczyna; na kłodzie bukowej (złamany przez wiatr pomnik przyrody) 1 owocnik na powierzchni przecięcia kłody na dwie części; leg. Paweł Herbut, Grażyna Domian; det. Paweł Herbut, Grażyna Domian; eksykat: nie (gatunek chroniony), tak, notatka: tak
uwagi: Kolejne nie notowane dotychczas stanowisko:
fot. 959805 fot. 959806 fot. 959807
W 2017 r. skontrolowałam stanowisko ponownie -
owocniki wyrosły znacznie obficiej i na obydwu częściach przeciętej kłody
fot. 959808 fot. 959809 fot. 959810

 ID319582  Hericium erinaceus; Puszcza Bukowa, 2,2 km na SE od wiaduktu autostrady A6 nad przedłużeniem ul. Działdowskiej w Szczecinie, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB-93; 2018.11.06; żyzna buczyna; pień złamanego buka pojedynczo na wys. ok. 7 m; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: nie (gatunek chroniony), tak, notatka: tak
uwagi: Buk, na którym wyrosła soplówka objęty jest ochroną jako Pomnik Przyrody.
fot. 1034309 fot. 1034310 fot. 1034311

 ID319926  Hericium erinaceus; Puszcza Bukowa, 1,7 km na S od Kołowa, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB-94; 2016.09.18; kwaśna buczyna; na rozszczepionym złomie około 180-letniego buka pojedynczo; leg. Sylwester Herbut, Grażyna Domian; det. Grażyna Domian; eksykat: nie (gatunek chroniony), tak, notatka: tak
uwagi: fot. Sylwestra Herbuta z dnia 18.09.2016 r.:
fot. 1036994 fot. 1036995

Fot. G. Domian z dnia 26.11.2018 r.:
fot. 1036996 fot. 1036997 fot. 1036998

 ID337863  Hericium erinaceus; 2,3 km na NE od m. Trzcinno, pow. Bytowski, woj. Pomorskie; 2020.10.25; kwaśna buczyna; martwy stojący buk w grupie (2 szt.); leg. Iwona Dembicz; det. Iwona Dembicz; eksykat: nie, tak, notatka: nie
uwagi: 54.1062 N, 17.0936 E
Adres leśny: 11-08-1-05-154-a-00
fot. 1183063

 ID353125  Hericium erinaceus; Elbląg, Płn. skraj Os. Nad Jarem, pow. m. Elbląg, woj. warmińsko-mazurskie, DB-05; 2021.12.04; skraj łąki przy podmiejskim zadrzewieniu; na rzazie uciętego grubego pnia buka 1 owocnik; leg. Skrzypek, Stanisław Kosiński; det. Skrzypek, Stanisław Kosiński; eksykat: Nie - chroniony, w wątku na forum, notatka: nie
uwagi: wątek: https://www.bio-forum.pl/messages/33/1295976.html

 ID364345  Hericium erinaceus; 5 km N Skarszyn, pow. Milicz, woj. dolnośląskie; 2022.11.13; las bukowy; leżący pień bukowy pojedyncze owocniki na trzech pniach na terenie o promieniu 100 m; leg. Michał Jezierski; det. Michał Jezierski; eksykat: Chroniony, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 1397590

ID367180 Hericium erinaceus; Rezerwat Las Murckowski w Katowicach, pow. katowicki, woj. śląskie, DF-53; 2022.10.30; las bukowy; na zwalonym starum buku jeden owocnik; leg. Paweł Stasiowski; det. Robert Łyżczarz ; eksykat: nie,pod ochroną i w rezerwacie, tak, notatka: nie
uwagi: Owocnik rósł na starym zwalonym buku lezącym pomiedzy dwoma pagórkami na spodniej części w dziupli co uniemożliwiało zrobienie lepszych zdjęć.fot. 1422785fot. 1422786

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji