Tx: 937
grzyby.pl

Entoloma sinuatum (Bull. ex Pers.) P. Kumm.

dzwonkówka trująca, wieruszka zatokowata
Entoloma lividum Quelet (non Bull. =Pluteus cervinus) · Rhodophyllus sinuatus (Bull. ex Pers.) Quél.
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
• wg GBIF Entoloma eulividum Noordel. jest synonimem tego gatunku [MS (2023-6-15)]

opis

Kapelusz jasnoochrowy, szaroochrowy, ochrowobrązowy, niehigrofaniczny; 60-150(200) mm średnicy, początkowo półkulisto-stożkowaty, z wiekiem wypukły do płaskiego i pofałdowanego; powierzchnia gładka, matowa, przylegająco promieniście, włókienkowata; brzeg długo podwinięty, ostry.

space

Trzon biały, kremowy, szaro-brązowy z wiekiem; 50-120 x 10-15 mm, równogruby, podstawa rozszerzona, bulwkowata; u góry biało oprószony; sztywny i kruchy; wnętrze gąbczase lub puste.

space

Pileus light ochraceous, grey-ochraceous, ochraceous-brown, not hygrophanous; 60-150(200) mm in diameter, initially hemi-spherical-conic, with age convex to plane and undulating; surface smooth, dull, adpressed radially fibrillose; margin incurved for a long time, sharp.

space

Stipe white, creamy, in age grey-brown; 50-120 x 10-15 mm, equal, base wider, bulbous; in apex white pruinose; erect and fragile; inside spongy or hollow.

space

występowanie

jest w czekliście [105]

Nieczęsty. Latem i jesienią, pojedynczo i w grupach, także zrośnięte po kilka, w lasach liściastych, zwłaszcza pod bukami i dębami. Preferuje stanowiska wilgotne, na ciężkich, niekwaśnych glebach.

Not common. Summer to autumn, solitary or gregarious, also a few fused together, in deciduous forests, especially under beech and oak. Favours wet places, on rich, not acidic soils.

Czerwona Lista[125] — I–o niekreślonym zagrożeniu

jadalne czy trujące? 🔴☠

ważne! dla grzybiarzy

Silnie trująca, powoduje długotrwałe i ciężkie zaburzenia żołądkowo-jelitowe.[134]

Deadly poisonous.

uwagi

Clitopilus prunulus (bruzdniczek największy)
pokazana po zalogowaniu
Clitopilus prunulus (bruzdniczek największy)

Wiosenną porą zbierana jest podobna jadalna gęśnica wiosenna (Calocybe gambosa), różni się ona białym wysypem zarodników i intensywnym zapachem mąki.

space

In spring season can be found a similar edible gęśnica wiosenna (Calocybe gambosa), which differs in white spore print and intense farinaceous odour.

space

literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

  • publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

    Chełchowski (1898)[2660]Chełchowski (1898) Grzyby podstawkozarodnikowe Królestwa Polskiego (Basidiomycetes Polonici). Część I. Autobasidiomycetes. Podstawczaki.[2660], Domański (1955)[2677]Domański (1955) Grzyby kapeluszowe (Aphyllophorales, Agaricales) zebrane w Wielkopolskim Parku Narodowym w latach 1948-1952.[2677], Domański et al. (1970)[2714]Domański et al. (1970) Mikoflora Bieszczadów Zachodnich. IV. (Zatwarnica, 1965).[2714], Domański Z. (2001)[3794]Domański Z. (2001) Grzyby Lasów Łochowskich.[3794], Eichler (1900)[2747]Eichler (1900) Materyały do flory grzybów okolic Międzyrzeca.[2747], Flisińska (1995)[2781]Flisińska (1995) Grzyby wielkoowocnikowe Poleskiego Parku Narodowego.[2781], Flisińska (2002)[1451]Flisińska (2002) Grzyby Poleskiego Parku Narodowego. W: Radwan S. (red.). Poleski Park Narodowy. Monografia przyrodnicza. Orpol. Lublin: 73-83[1451], Flisińska (2004)[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). T. 1 & 2.[1452], Friedrich (2020)[1466]Friedrich (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Ogrodu Dendrologicznego w Przelewicach. Arboretum Przelewice, Wyd. Poligraf. [1466], Friedrich & Orzechowska (2002)[1468]Friedrich & Orzechowska (2002) Macromycetes w środowisku miejskim Szczecina.[1468] (as: Entoloma lividum), Gierczyk et al. (2009)[1482]Gierczyk et al. (2009) Grzyby wielkoowocnikowe Polskich Bieszczadów. Część I.[1482], Gierczyk et al. (2019)[1495]Gierczyk et al. (2019) Macrofungi of the Bieszczady Mountains.[1495], Gumińska (1972)[2823]Gumińska (1972) Mikoflora Pienińskiego Parku Narodowego (Część II).[2823], Hołownia (1988)[2864]Hołownia (1988) Grzyby okolic Torunia. Przewodnik.[2864], Karasiński et al. (2015)[1643]Karasiński et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego.[1643], Lisiewska & Mikołajczak (1998)[2982]Lisiewska & Mikołajczak (1998) Ogród Botaniczny Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu jako środowisko przyrodnicze grzybów wielkoowocnikowych.[2982], Ławrynowicz (1998)[2996]Ławrynowicz (1998) Grzyby Borów Tucholskich. Macromycetes Parku Narodowego Bory Tucholskie.[2996], Ławrynowicz (2000)[1858]Ławrynowicz (2000) Grzyby Borów Tucholskich. Macromycetes Parku Narodowego Bory Tucholskie.[1858] (as: E. eulividum), Ławrynowicz & Stasińska (2000)[1871]Ławrynowicz & Stasińska (2000) Macromycetes of the Stellario-Carpinetum in the Iński Landscape Park (NW Poland) - monitoring studies.[1871] (as: E. eulividum), Schroeter (1889)[3184]Schroeter (1889) Die Pilze Schlesiens. Erste Hälfte.[3184], Skirgiełło (1998)[3206]Skirgiełło (1998) Macromycetes of oak-hornbeam forests in the Białowieża National Park – monitoring studies.[3206], Stasińska (2000)[2220]Stasińska (2000) Rzadkie macromycetes Ińskiego Parku Krajobrazowego. W: Lisiewska M., Ławrynowicz M. (red.). Monitoring grzybów. PTB, Sekcja Mikologiczna. Poznań-Toruń: 97-107[2220] (as: E. eulividum), Wilgan (2020)[2490]Wilgan (2020) Na grzyby do ogródka.[2490]

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na 29.04.2025 20:59 1 znaleziska Entoloma sinuatum (dzwonkówka trująca) na terenie Polski

ID na żółtym tle, to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację ze statusem przyjęty [tj. wpis poprawny pod względem formalnym].

Poniżej są pokazane fotografie załączone do wpisu GRej. Po kliknięciu na ID wpisu, w rekordzie GRej czasem mogą być pokazane fotografie z wątku bio-forum.pl związanego z tym wpisem; w tym wypadku bez 100% pewności, czy dotyczą one wpisu. Aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

EC34 305773 FE57 347798

ID 305 773 oznaczenie: Entoloma sinuatum; lokalizacja: ok.1,8km na NE od Czernic Borowych,gm Czernice Borowe, pow. przasnyski, woj. mazowieckie, EC34; data zbioru: 20 wrz 2017; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las w typie grądu(graby,dęby), na ziemi, kilka owocników; leg. det. Romuald Tomaszewski; eksykat: tak,zostanie przesłany do kustosza bazy; uwagi: fot.949197 fot.949198 fot.949199 fot.949200 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 347 798 oznaczenie: Entoloma sinuatum; lokalizacja: Dębszczyzna, pow. lubelski, woj. lubelskie, FE57; data zbioru: 18 sie 2021; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Las grabowo-dębowy, na ziemi, w grupach po kilka owocników, także pojedynczo; leg. det. Robert Kozak; eksykat: Tak, zostanie wysłany do Błażej Gierczyk; uwagi: fot.1251524 fot.1251525 [fotografie: tak];

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji