grzyby.pl

Armillaria ostoyae (Romagn.) Herink

opieńka ciemna, opieńka pospolita, Honey Mushroom /en/
Armillaria obscura sensu auct.
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Armillaria ostoyae (opieńka ciemna)
pokrój
Armillaria ostoyae (opieńka ciemna)
powierzchnia kapeluszy, łuseczki
Armillaria ostoyae (opieńka ciemna)
powierzchnia kapeluszy, łuseczki
Armillaria ostoyae (opieńka ciemna)
pierścień, brzeg kapelusza
Armillaria ostoyae (opieńka ciemna)
wiązka owocników obok pnia, las mieszany z przewagą liściastych
Armillaria ostoyae (opieńka ciemna)
pokrój
Armillaria ostoyae (opieńka ciemna)
bardzo młode owocniki
Armillaria ostoyae (opieńka ciemna)
pokrój

cechy makroskopowe

Armillaria ostoyae (opieńka ciemna)
Kapelusz higrofaniczny, wilgotny ciemny, czerwonobrązowy bez żółych odcieni, ochrowy, brązowy, wysychając staje się jaśniejszy; powierzchnia z wyraźnymi, ciemniejszymi od kapelusza, ±odstającymi, łuseczkami barwy ciemnobrązowej, czarniawej, czerwonobrązowej, łuseczki mniej lub bardziej gęsto pokrywają kapelusz do jego brzegu; 35-75(100) mm średnicy, wypukły, z wiekiem płaski; brzeg początkowo podwinięty, wilgotny prześwitująco prążkowany.

space

Trzon w górze białawy, ku podstawie ciemniejszy, czerwonobrązowy do czarnobrązowego, podstawa żółtozielona; 60-150 × 5-25 mm, równogruby, podstawa ±rozszerzona; powierzchnia poniżej pierścienia z licznymi białawymi kłaczkami zakończonymi ciemnobrązowymi łuseczkami, większa ich liczba w górnej części trzonu, są raczej trwałe; powierzchnia powyżej pierścienia bruzdowana; z wiekiem trzon pusty.

space

Miąższ biały, z wiekiem z mięsnoróżowym odcieniem; zapach przyjemny, grzybowy, owocowy; smak początkowo łagodny, po dłuższej chwili nieprzyjemnie drażniący.

space

cechy mikroskopowe

Zarodniki elipsoidalne, gładkie, hialinowe z kroplami, 7.5-10 × 5-7 µm, Qav= 1.4-1.7. Podstawki ze sprzążkami.

jadalne czy trujące? 🟢

Jadalna podobnie jak i pozostałe opieńki. Zobacz uwagi na stronie rodzaju opieńka (Armillaria).

występowanie

Jest w czekliście.[105]
Armillaria ostoyae (opieńka ciemna)
Najczęstsza z naszych opieniek; pasożyt licznych gatunków drzew. Owocniki wyrastają od lata do późnej jesieni, zwykle w wiązkach, ale dość często też pojedynczo, na martwym i żywym drewnie drzew liściastych (brzoza brodawkowata, grab, buk, czereśnia ptasia, grusza, dęby) i iglastych (świerk, modrzew, sosna), zwłaszcza na świerkowym, rzadziej na innych iglastych, rzadko na liściastych. Zdecydowanie preferuje kwaśne gleby.
Podobna opieńka żółtawa (Armillaria lutea) ma słabiej rozwinięty pierścień i żółte barwy na trzonie, także poza jego podstawą.
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • Bas C., Kuyper Th. W., Noordeloos M.E., Vellinga E.C., 1995 — Flora Agaricina Neerlandica. Vol. 3. Tricholomataceae (2). p.36 [80.3]
  • Breitenbach J., Kraenzlin F., 1991 — Fungi of Switzerland 3 - Boletes & Agarics 1st part p.135 [26III]
  • Hagara, L., Antonin, V., Baier, J., 1999 — Houby. p.171 [49]
  • Bon, M., 1997 — Flore Mycologique d'Europe 4. Les Clitocybes, Omphales et ressemblants. p.92 [67.4]
  • Wojewoda W., 2003 — Checklist of polish larger basidiomycetes. [105]
  • dane w bazie „publikacji po 2000 r.” #[1336]
    Armillaria ostoyae (Romagn.) Herink · synonimy: A. obscura (Schaeff.) Herink ss. Marxm., A. polymyces (Pers.) Singer & Clemencon
    publikacje: Ławrynowicz i in. 2002, Żółciak 2000, Nita i Bujakiewicz 2005, Łuszczyński 2000 a (as: Armillaria obscura), Szczepkowski i in. 2008, Żółciak 2003, Miśkiewicz 2000a, Łuszczyński 2000c (as: A. obscura), Lisiewska i Król 2007, Łuszczyński 2007, Łuszczyński 2008, Żółciak 2007, Wojewoda 2008, Fiedorowicz 2009, Kujawa 2009, Kujawa 2009a, Bujakiewicz i Stefaniak 2009, Lech i Żółciak 2006, Kałucka 2009a, Halama i Romański 2010, Szczepkowski i Sierota 2010, Friedrich 2010, Kujawa i Gierczyk 2011, Kwaśna i in. 2004, Łakomy 2006a, Ławrynowicz i in. 2002a, Adamczyk 2011, Bujakiewicz 2011, Karasiński 2009a, Stasińska 2011b, Ronikier 2012, Kujawa i Gierczyk 2013, Narkiewicz i in. 2013, Bartnik 2013, Karasiński i in. 2015, Kujawa i in. 2015 , Halama 2015, Bartnik i in. 2015 , Kwaśna i in. 2016a, Stasińska i Sotek 2016 (as: Armillaria solidipes), Wojewoda i in. 2016, Stasińska i Sotek 2017 (as: A. solidipes), Kwiatkowska 2017, Kujawa i Gierczyk 2016, Bocian i in. 2018, Gierczyk i in. 2018, Chachuła 2018, Gierczyk i in. 2019a, Ślusarczyk 2019, Kujawa i in. 2019, Brzeg i Lisiewska 2018, Chachuła i in. 2019a, Kujawa i in. 2020, Marciszewska i in. 2020, Stasińska i Sotek 2020, Szewczyk i Łakomy 2011, Friedrich 2020, Gierczyk i Kujawa 2020, Ślusarczyk 2021, Narkiewicz i in. 2019, Gierczyk i in. 2020, Fiedorowicz 2020, Wilga i Wantoch-Rekowski 2019

znaleziska Armillaria ostoyae na terenie Polski

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na dzień 2023.04.11

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

AB-54 352973 AB-83 310374 AB-93 308338 AB-94 319196 276243 319579 AC-23 351449 AC-37 363275 CB-16 192724 CB-48 196485 DA-70 194469 DA-80 364277 DA-81 207110 DD-95 305653 DE-45 184094 DE-47 227362 194471 DE-54 211494 DE-55 181963 119715 DE-57 119714 DE-64 350582 EC-36 293812 307233

 ID119714  Armillaria ostoyae; 1,5 km SE,Ujazdówek,gm.Kobiele Wielke, DE-57; 2008.10.19; las mieszany; pozornie na ziemi kilkadziesiąt owocników-gł.w wiązkach; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: TAK, w Stacji ZBŚRiL PAN, 1/JN/13.12.08, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008. Przegląd Przyrodniczy 22(1): 17-83
uwagi: 51 2'17,15"N 19 40'2,12"E

fot. 213436 fot. 213437

więcej zdjęć w tym wątku https://www.bio-forum.pl/messages/33/211349.html

 ID119715  Armillaria ostoyae; 1,2 SE,Brodowe,gm.Radomsko, DE-55; 2008.10.18; liściasta kępa w lesie sosnowym; pojedynczo i wiązkami-kilkadziesiąt owocników; leg. Jacek Nowicki; det. Anna Kujawa; eksykat: TAK, w Stacji ZBŚRiL PAN, 2/JN/13.12.08, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008. Przegląd Przyrodniczy 22(1): 17-83
uwagi:
fot. 213441 fot. 213442

więcej zdjęć tutaj https://www.bio-forum.pl/messages/33/211379.html

 ID181963  Armillaria ostoyae; 1,3 km SW,Bobry, gm.Radomsko, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE-55; 2010.10.03; zadrzewienia nad strumieniem -brzozy,wierzby,olchy,czeremchy i inne; na żywej brzozie w wiązkach, ok. 80 owocników; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: Tak, w Stacji ZBŚRiL PAN, 23/JN/10.02.11, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2013. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2011. Przegląd Przyrodniczy 24(2): 3-44
uwagi: Zdjęcia w tym wątku https://www.bio-forum.pl/cgi-local/board-auth.cgi?file=/33/392594.html

 ID184094  Armillaria ostoyae; 1 km S, Borowa, gm.Dobryszyce, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE-45; 2010.09.21; las mieszany-dąb,wiąz,brzoza,sosna;podrost-dąb,świerk,leszczyna i in; pozornie na ziemi pojedynczo i wiązkach -ponad 25 owocników; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: Tak, w Stacji ZBŚRiL PAN, 1/JN/26.05.11, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2013. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2011. Przegląd Przyrodniczy 24(2): 3-44
uwagi: 51 10 52,5 N ; 19 22 57,9 E

fot. 402468 fot. 402469 fot. 402470 fot. 402471 fot. 402472 fot. 402473

 ID192724  Armillaria ostoyae; Kościerzyna, pow. kościerski, woj. pomorskie, CB-16; 2011.10.16; las bukowy z domieszką świerka (większość świerka wycięta); na pniach buka i świerka kilkanaście pni po kilkadziesiąt owocników,także pojedyńcze na drewnie zagrzebanym w ziemi; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. Anna Kujawa; eksykat: Tak, w Stacji ZBŚRiL PAN, 10/MWR/24.11.11, tak, notatka: https://www.bio-forum.pl/cgi-local/board-auth.cgi?file=/33/450762.html; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2013. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2011. Przegląd Przyrodniczy 24(2): 3-44
uwagi: fot. 450865

 ID194469  Armillaria ostoyae; Rezerwat Przyrody Zajęcze Wzgórze Sopot, pow. Sopot, woj. pomorskie, DA-70; 2011.11.30; Las mieszany,buk,dąb,sosna; na drewnie kilkaset owocników w rozproszeniu; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: ZBŚRiL PAN, 6/MWR/21.03.12, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 459733 fot. 459734
Forma ochrony -Rezerwat Przyrody

 ID194471  Armillaria ostoyae; 1,5 km W od wsi Wola Kotkowska, gm.Gorzkowice, pow. piotrkowski, woj. łódzkie, DE-47; 2011.10.21; las mieszany z przewagą drzew liściastych (gł. dęby i graby) z gęstym podszytem i podrostem mieszanym (gł.jodły i graby); pozornie na ziemi pomiędzy drzewami i u ich podstaw w wiązkach, dość licznie; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: Tak, w Stacji ZBŚRiL PAN, 5/JN/20.12.11, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2013. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2011. Przegląd Przyrodniczy 24(2): 3-44
uwagi: 51st 9' 25,92" N ; 19st 35' 34,18" E

fot. 459747 fot. 459748 fot. 459749 fot. 459750 fot. 459751 fot. 459752 fot. 459753 fot. 459754

ID196485 Armillaria ostoyae; Ocypel Bory Tucholskie, pow. starogardzki, woj. pomorskie, CB-48; 2011.09.23; Las mieszany wokół jeziora Ocypel Mały olsza,brzoza; drzewo liściaste kilkadziesiąt owocników w kępkach; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak,zostanie wysłany do Kustosza bazy, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 469936
forma ochrony-Rezerwat Biosfery Bory Tucholskie

 ID207110  Armillaria ostoyae; Gdańsk Górki Zachodnie, pow. gdański, woj. pomorskie, DA-81; 2012.10.23; Las sosnowy z domieszką brzozy; korzenie kilka owocników; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: ZBŚRiL PAN, 8/MWR/6.12.12, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 526330

 ID211494  Armillaria ostoyae; 1 km W od wsi Adamów, gm.Ładzice, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE-54; 2012.10.20; las mieszany z przewaga dębów; na pniakach, prawdopodobnie dębowych kilkadziesiąt owocników w wiązkach; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: ZBŚRiL PAN, 16/JN/26.12.13, tak, notatka: nie
uwagi: 51st 6' 3" N i 19st 16' 33"

fot. 548896 fot. 548897 fot. 548898 fot. 548899 fot. 548900 fot. 548901

 ID227362  (potwierdzenie 194471) Armillaria ostoyae; 1,5 km W od wsi Wola Kotkowska, gm.Gorzkowice, pow. piotrkowski, woj. łódzkie, DE-47; 2013.10.11; las mieszany z przewagą drzew liściastych (gł. dęby i graby) z gęstym podszytem i podrostem mieszanym (gł.jodły i graby); pozornie na ziemi pomiędzy drzewami i u ich podstaw licznie; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, przy pierwotnym zgłoszeniu, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 618389 fot. 618390 fot. 618391

ID276243 Armillaria ostoyae; 1,5 km na E od Dobropola Gryfińskiego, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB-94; 2015.11.11; kwaśna buczyna; na odziomku uschniętego, małego świerczka w wiązce - 4 owocniki; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: tak - zostanie przesłany do Kustosza, tak, notatka: tak
uwagi: Omówiona w wątku: https://www.bio-forum.pl/messages/33/818593.html
fot. 823309 fot. 823310 fot. 823311

ID293812 Armillaria ostoyae; ok.1km na E od miejscowości Karwacz, pow. przasnyski, woj. mazowieckie, EC-36; 2016.10.31; las mieszany sosna,dąb,modrzew,brzoza; na korzeniach pniaka sosnowego,pozornie na ziemi dwie wiązki trzy i cztery owocniki; leg. Romuald Tomaszewski; det. R.Tomaszewski,potwierdziły na podstawie zdjęć A.Kujawa iB. Łyszkowska; eksykat: tak,zostanie przesłany do kustosza bazy, tak, notatka: nie
uwagi: https://www.bio-forum.pl/messages/33/886833.html

ID305653 Armillaria ostoyae; Pawlikowice, 2 km na północny zachód od wsi, pow. pabianicki, woj. łódzkie, DD-95; 2017.09.23; las mieszany, jodła, dąb, sosna.; na pniach jodłowych masowo; leg. Beata Łyszkowska; det. Beata Łyszkowska; eksykat: tak, wyślę do Ani, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 948543 fot. 948544
Grzyb bardzo pospolity w tym ATPOL

ID307233 Armillaria ostoyae; Święte Miejsce,gmPrzasnysz, pow. przasnyski, woj. mazowieckie, EC-36; 2017.10.18; teren przykościelny; Na pniaku prawdopodobnie sosnowym Wiązkami,kilkadziesiątowocników; leg. Romuald Tomaszewski; det. B.Łyszkowska,R.Tomaszewski; eksykat: tak,zostanie przesłany do kustosza bazy, tak, notatka: nie
uwagi: https://www.bio-forum.pl/messages/33/955415.html

ID308338 Armillaria ostoyae; Puszcza Bukowa, 1,8 km na NW od Binowa, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB-93; 2017.10.11; żyzna buczyna (młodnik ze starymi pniakami); na silnie zmurszałym odziomku po starym buku w wiązkach - kilkadziesiąt owocników; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: tak - zostanie przesłany do Kustosza, tak, notatka: tak
uwagi: fot. 959793 fot. 959794 fot. 959795 fot. 959796 fot. 959797

 ID310374  Armillaria ostoyae; Puszcza Bukowa, 0,3 km na SE od wiaduktu autostrady A6 nad Drogą Chojnowską, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB-83; 2017.10.13; kwaśna buczyna przy łęgu olszowym; na ziemi łanowo - kilkaset owocników; leg. Grazyna Domian; det. Beata Łyszkowska; eksykat: Tak, Stacja Badawcza ISRiL PAN 3/GD/05.05.2019, tak, notatka: tak
uwagi: gatunek omówiony w wątku: https://www.bio-forum.pl/messages/33/968115.html

ID319196 Armillaria ostoyae; Puszcza Bukowa (rez. Osetno), 1,8 km na E od Dobropola Gryfińskiego, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB-94; 2018.10.27; żyzna buczyna; na ziemi przy zmurszałym pniaku Bk w wiązce; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: tak - zostanie przesłany do Kustosza, tak, notatka: tak
uwagi: fot. 1032331 fot. 1032332 fot. 1032333 fot. 1032334 fot. 1032335

ID319579 Armillaria ostoyae; Puszcza Bukowa (rez. Osetno), 2 km na W od Kołbacza, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB-94; 2018.10.27; drzewostan świerkowy; na ziemi pod świerkami w wiązkach i pojedynczo; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: tak - zostanie przesłany do Kustosza, tak, notatka: tak
uwagi: fot. 1034287 fot. 1034288 fot. 1034289 fot. 1034290 fot. 1034291 fot. 1034292

ID350582 Armillaria ostoyae; 2 km NW od wsi Kruszyna; gm. Kruszyna, pow. częstochowski, woj. śląskie, DE-64; 2021.09.25; las mieszany -dąb, brzoza, osika, świerk; na korzeniach martwego świerka ponad 100 owocników w wiązkach; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy, Ani Kujawie, tak, notatka: nie
uwagi: GPS: 50st 58' 55" N 19st 15' 22,5" E

fot. 1271336 fot. 1271337 fot. 1271338 fot. 1271339 fot. 1271340 fot. 1271341 fot. 1271342 fot. 1271343

ID351449 Armillaria ostoyae; Pojezierze Myśliborskie (prop. rez. Jezioro Górne), 1 km na SW od Górnowa, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AC-23; 2021.10.19; las mieszany (Bk, So, Db); na ziemi w wiązce - kilkanaście owocników; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: tak, tak, notatka: tak
uwagi: fot. 1279809 fot. 1279810 fot. 1279811 fot. 1279812

ID352973 Armillaria ostoyae; Puszcza Goleniowska (prop. rez. Przełomowa Dolina Gowienicy), 2,6 km na NE od Krokorzyc, pow. goleniowski, woj. zachodniopomorskie, AB-54; 2021.11.14; bór świerkowy; na ziemi w wiązkach; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: tak, tak, notatka: tak
uwagi: fot. 1295167 fot. 1295168 fot. 1295169 fot. 1295170 fot. 1295171

ID363275 Armillaria ostoyae; Równina Pyrzycka (Barlinecki PK, prop. rez. Źródła Płoni) 1,2 km N od miejscowości Krzynka, pow. myśliborski, woj. zachodniopomorskie, AC-37; 2022.10.23; kwaśna dąbrowa; na ziemi kilkanaście owocników; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: tak, tak, notatka: tak
uwagi: fot. 1388444 fot. 1388445 fot. 1388446 fot. 1388447 fot. 1388448

ID364277 Armillaria ostoyae; Gdańsk-Oliwa, Szpital Dziecięcy, pow. Gdańsk, woj. pomorskie, DA-80; 2022.10.14; trawnik z grabami; ziemia wśród pawężnicy w wiązkach i pojedynczo; leg. Marian Sęktas; det. Marian Sęktas; eksykat: TAK zostanie wysłany do kustosza, tak
uwagi: fot. 1396760 fot. 1396761 fot. 1396762 fot. 1396763 fot. 1396764

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji