grzyby.pl

Lepista nuda (Bull.) Cooke

gąsówka fioletowawa, gąsówka fioletowa · gąsówka naga, Blewit, blewitt /en/
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Lepista nuda (gąsówka fioletowawa)
w buczynie, młode owocniki
Lepista nuda (gąsówka fioletowawa)
w buczynie, starsze egzemplarze
Lepista nuda (gąsówka fioletowawa)
dość młode owocniki z jeszcze podwiniętym brzegiem
Lepista nuda (gąsówka fioletowawa)
dwa egzemplarze w śniegu
Lepista nuda (gąsówka fioletowawa)

owocnik

Kapelusz początkowo żywo fioletowy, liliow, w centrum ciemniejszy brązowoliliowy, z wiekiem blaknie w kierunku brązu i ochry, słabo higrofaniczny; 50-150 mm średnicy, z początku wypukły, potem rozpostarty, czasem nieco wgłębiony; brzeg długo podwinięty a z wiekiem wygięty do góry, pofalowany; powierzchnia gładka, matowa; miąższ w kapeluszu gruby.

space

Trzon fioletowy z wrośniętymi białymi włókienkami, z wiekiem blednie (lecz nie brązowieje jak kapelusz) do szaroniebieskiego i szarobiaławego; 50-120 x 10-25 mm, silny ale nie krępy, cylindryczny do maczugowatego, pełny; podstawa silnie przerośnięta z podłożem, pokryta fioletowawą lub brązowofioletową grzybnią; bez osłony.

space

Pileus at first vivid violet or lilac, darker brown lilac in the center, in age fading to brown and ocher, weakly hygrophanous; 50-150 mm broad, at first convex, expanding and depressed in age; margin long incurved, then plane and upturned at maturity, wavy; surface smooth, dull; flesh in pileus broad.

space

Stipe violet with whitish fibrils, fading in age to grayish or whitish violet, but not brown as cap; 50-120 x 10-25 mm, strong, equal or bulbous at the base; solid; at the base with strong violet mycelium; without veil.

space

zarodniki

Lepista nuda (gąsówka fioletowawa)
Wysyp różowy (kremoworóżowy, różowocielisty, mięsnoróżowawy). Zarodniki elipsoidalne, bezbarwne, drobnobrodawkowane, 6-9 x 4-5.5 µm.
Spore print pale pink. Spores ellipsoid, colourless, minutely roughened, 6-9 x 4-5.5 µm.

występowanie

Jest w czekliście.[105]
Pospolita. Owocniki wyrastają w grupach, szeregach lub w czarcich kręgach, rzadziej pojedynczo, w lasach liściastych i iglastych, w ściółce, ale też poza nimi, w ogrodach na resztkach roślinnych, w parkach, w żyznych siedliskach. Pierwsze owocniki czasem w maju, potem przerwa i główny wysyp od września do listopada - jest to jeden z nielicznych grzybów jadalnych spotykanych późną jesienią.
Common. Summer-fall, rarely in spring, most often in large groups, rows and fairy rings, inside and outside forests, in parks.

jadalne czy trujące? 🟢!

Smaczny grzyb jadalny.[105] Można m.in. mrozić.[134] Daje się łatwo uprawiać na kompoście do uprawy pieczarek
Good edible. Could be cultivated.

wybrane okazy · selected collections

#3
01 10 01 - 11
leg. Marek Snowarski
/Dolny Śląsk, okolice Twardogóry/
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • Fluck, M., 1995 — Jaki to grzyb? p.217 [2]
  • Garnweidner, E., 1994 — Encyklopedia kieszonkowa - Grzyby. p.122 [3]
  • Wojewoda W., 1994 — Podręczny atlas grzybów. p.53 [4]
  • Gumińska B., Wojewoda W., 1983 — Grzyby i ich oznaczanie. p.316 [5]
  • Grünert, H. i R., 1995 — Grzyby. Leksykon przyrodniczy. p.86 [7]
  • Dermek A., 1988 — Grzyby znane i mniej znane. p.127 [9]
  • Klan J., Vancura B., 1981 — Grzyby. p.54 [10]
  • Wojewoda W., 2003 — Checklist of polish larger basidiomycetes. [105]
  • dane w bazie „publikacji po 2000 r.” #[3293]
    Lepista nuda (Bull.) Cooke · publikacje: Flisińska 2004, Szkodzik 2005, Ławrynowicz i in. 2002, Ławrynowicz i in. 2001, Flisińska 2000, Nita i Bujakiewicz 2005, Bujakiewicz 2004, Łuszczyński 2000a, Bujakiewicz i Kujawa 2000, Lisiewska i Strakulska 2002, Flisińska 2000a , Friedrich i Orzechowska 2002, Stasińska 2008a, Ławrynowicz 2001, Lisiewska i Galas-Świdurska 2005, Lisiewska 2004, Szczepkowski 2007, Wilga 2004b, Ławrynowicz 2001a, Ławrynowicz i Stasińska 2000, Halama i Panek 2000, Lisiewska 2000, Lisiewska i Malinger 2001, Lisiewska i Król 2007, Adamczyk i in. 2008, Łuszczyński 2007, Ślusarczyk 2007, Flisińska 2002, Flisińska 2000b, Łuszczyński 2008, Kujawa 2008, Ławrynowicz 2000, Gumińska 2006, Wilga 2000b, Wilga i Wantoch-Rekowski 2008, Fiedorowicz 2009, Kujawa 2009, Kujawa 2009a, Adamczyk 2007a, Adamczyk 2003, Adamczyk 2003a, Ślusarczyk 2009, Kałucka 2009a, Ławrynowicz i in. 2009, Halama i Romański 2010, Friedrich 2010, Kryza i Puciata 2009, Ławrynowicz i in. 2002a, Adamczyk 2011, Karasiński 2009a, Jóźwiak i Wrzosek 2007/2008, Stasińska 2012, Friedrich 2013, Kujawa i in. 2013, Salamaga i Ślusarczyk 2014, Gierczyk i in. 2014 , Karasiński i in. 2015, Gierczyk i in. 2015 , Chachuła i in. 2015 , Kozłowska i in. 2015, Grzesiak i in. 2017, Stasińska i Sotek 2016, Pietras i in. 2016a, Friedrich 2010a, Wojewoda i in. 2016, Stasińska i Sotek 2017, Kwiatkowska 2017, Bocian i in. 2018, Gierczyk i in. 2018, Gierczyk i in. 2018a, Chachuła 2018, Bujakiewicz 2018, Gierczyk i in. 2019a, Kozłowska i in. 2019, Ślusarczyk 2019, Kudławiec 2016, Kujawa i in. 2019, Brzeg i Lisiewska 2018, Chachuła i in. 2019a, Kujawa i in. 2020, Stasińska i Sotek 2020, Friedrich 2020, Wrzosek 2020, Gierczyk i Kujawa 2020, Ślusarczyk 2021, Stokłosa i in. 2019, Gierczyk i in. 2020, Fiedorowicz 2020, Wilga i Wantoch-Rekowski 2019, Domian i Kujawa 2022

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji