Bovista paludosa (kurzawka bagienna)

opis

Owocniki młode kulistawe, z wiekiem gruszkowate, 10-40(60) mm szerokości i do 35 mm wysokości, zwężona część dołeczkowata lub pomarszczona.

space

Osłona wewnętrzna (endoperydium) pergaminowata, żółtobrązowa, czerwonobrązowa do czarnobrązowej; gładka lub nieco pomięta, sztywna; matowa, z wiekiem z metalicznym, szarosrebrnym połyskiem, otwiera się na szczycie, otwór nieregularny, z płatowatym brzegiem.

space

zarodniki

Zarodniki kuliste lub kulistawe, punktowane, dojrzałe do drobno brodawkowatych, z żółtą kroplą, 4-5 µm średnicy, z długą prostą, hialinową, łagodnie zwężoną na końcu sterygmą 6.5-15 µm długości.

występowanie

Jest w czekliście. ^[105]

Gatunek podlega ochronie (poz. II.39 wg aktualnego rozporządzenia). Do ustawowej ochrony został włączony w 2004 roku.

Gatunek rzadki. Gatunek związany z torfowiskami i miejscami podmokłymi z dużą zawartością wapnia; raczej związany z klimatem borealnym i górskim. Owocniki tworzą się późnym latem i jesienią, wyrastają wśród mchów Caliergonella cuspidata i Drepanocladus revolvens; lipiec-sierpień.

Czerwona Lista^[125] — V–narażony na wymarcie

wybrane okazy · selected collections ⇈

gd.130903-BGF_GD_BiePN_130903_0006
leg. Grażyna Domian, det. Grażyna Domian rev. Błażej Gierczyk
/woj. podlaskie, pow. sokólski, gm. Dąbrowa Białostocka, 0.6 km na NW od Szuszalewa/
/zielnik Błażeja Gierczyka/

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):
Anonim (1968)^[2597]Anonim (1968) Compte-redu du IV-éme Congrés des Mycologues Europeéns Warszawa 1968.^[2597], Bartoszek & Mleczko (2019)^[1301]Bartoszek & Mleczko (2019) Przyroda Gorczańskiego Parku Narodowego.^[1301], Bujakiewicz (2011)^[1343]Bujakiewicz (2011) Macrofungi in the Alnetum incanae association along Jaworzyna and Skawica river valleys Western Carpathians.^[1343], Chachuła (2012)^[1363]Chachuła (2012) Nowe gatunki grzybów chronionych w Pienińskim Parku Narodowym.^[1363], Chachuła (2016)^[1364]Chachuła (2016) Aktualny stan wiedzy o grzybach chronionych w świetle zmienionych aktów prawnych i stwierdzonych nowych gatunków i stanowisk na terenie Pienińskiego Parku Narodowego.^[1364], Gumińska (1976)^[2826]Gumińska (1976) Mikoflora Pienińskiego Parku Narodowego (Część III).^[2826], Gumińska (2000)^[1535]Gumińska (2000) Flora i fauna Pienin. Grzyby wielkoowocnikowe (macromycetes).^[1535], Gumińska (2006)^[1537]Gumińska (2006) Atlas grzybów Pienińskiego Parku Narodowego. Pieniński Park Narodowy, Krościenko n/D.^[1537], Kotlaba & Lazebníček (1967)^[2913]Kotlaba & Lazebníček (1967) IV. Sjezd evropských mycologů, Polsko 1966.^[2913], Kreisel (1967)^[2928]Kreisel (1967) Taxonomish-Pflanzengeogrphische Monographie der gattung Bovista.^[2928], Kujawa et al. (2015)^[1778]Kujawa et al. (2015) Preliminary studies of fungi in the Biebrza National Park. Park. Part IV. Macromycetes – new data and the synthesis.^[1778], Rudnicka-Jezierska (1991)^[1065]Rudnicka-Jezierska (1991) Grzyby (Mycota). Tom 23. Podstawczaki (Basidiomycota). Purchawkowe (Lycoperdales), tęgoskórowe (Sclerodermatales), pałeczkowe (Tulostomatales), gniazdnicowe (Nidulariales), sromotnikowe (Phallales), osiatkowe (Podaxales).^[1065], Stasińska (2007a)^[2227]Stasińska (2007a) Rozmieszczenie zagrożonych gatunków grzybów na torfowiskach wysokich i przejściowych Pomorza. W: Kępczyńska E., Kępczyński J. (red.). Botanika w Polsce - sukcesy, problemy, perspektywy. Streszczenia refetratów i plakatów. 54 Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego, Szczecin 3-8 września 2007: 148^[2227], Stasińska (2011)^[2234]Stasińska (2011) Macrofungi of raised and transitional bogs of Pomerania.^[2234], Stasińska (2020)^[2240]Stasińska (2020) Kurzawka bagienna Bovista paludosa Lév.^[2240], Wojewoda (1966)^[3362]Wojewoda (1966) Bovista paludosa Lév., nowy dla flory Polski gatunek Gasteromycetes znaleziony w Gorcach.^[3362], Wojewoda (2002)^[2511]Wojewoda (2002) Bovista paludosa Lév.^[2511], Wojewoda (2003)^[2523]Wojewoda (2003) Morphology of some rare and threatened Polish Basidiomycota.^[2523], Wojewoda et al. (2016)^[2542]Wojewoda et al. (2016) Grzyby makroskopijne Gorców (Karpaty Zachodnie).^[2542]

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na 01.04.2024 14:01 1 znaleziska Bovista paludosa (kurzawka bagienna) na terenie Polski

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

CB23 361348 CB33 315053

ID 315 053 oznaczenie: Bovista paludosa; lokalizacja: rez. Bagno Stawek, 2,9 km na NW od miejscowości Asmus w gminie Brusy, pow. chojnicki, woj. pomorskie, CB33; data zbioru: 29 cze 2018; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: nizinne torfowisko zasadowe (siedlisko 7230), wśród mchów brunatnych, w grupie - kilkanaście owocników; leg. det. Grazyna Domian; eksykat: nie (gatunek chroniony, teren rezerwatu przyrody); uwagi: fot.1003380 fot.1003381 fot.1003382 fot.1003383 fot.1003384 fot.1003385 [notatka: tak] [fotografie: tak];

ID 361 348 oznaczenie: Bovista paludosa; lokalizacja: Kruszyn, 0,5 km N, nad płd brzegiem jez. Kruszyńskiego, Zaborski Park Krajobrazowy, pow. chojnicki, woj. pomorskie, CB23; data zbioru: 15 wrz 2022; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: mechowisko alkaliczne z Liparis loeselii, pomiędzy jeziorem a pastwiskiem, w mchu, kilkanaście pojedynczych owocników; leg. Michał Starke, det. Marian Sęktas/Anna Kujawa; eksykat: NIE, chroniony; uwagi: Zdjęcia - Michał Starke fot.1374170 fot.1374171 fot.1374172 fot.1374173 fot.1374174 [notatka: nie] [fotografie: tak];

opis

zarodniki

występowanie

wybrane okazy · selected collections ⇈

publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej