Pluteus podospileus (drobnołuszczak fioletowoczarniawy)

owocnik

Kapelusz ciemnobrązowy, w centrum ciemniejszy, aż czarniawy; 10-30 mm średnicy, początkowo stożkowaty, z wiekiem do płaskiego, czasem z niskim garbkiem; powierzchnia matowa, aksamitno-ziarnista, z grubszymi, czasem odstającymi włókienkami w centurm, może być słabo żyłkowana w centrum, prześwitująco prążkowany do połowy promienia.

space

Trzon biały do kremowego z powierzchnia pokrytą brązowymi włókienkami, jaśniejszymi i mniej gęstymi w górze trzonu (u formy minutissimus powierzchnia trzonu bez lub z ciemniejszymi włókienkami jedynie u jego podstawy); 18-45 × 1-3 mm, równogruby, u podstawy nieco bulwiasto zgrubiały; pełny, na starość z kanałem.

space

Pileus dark brown, in the centre darker, appearing blackish; 10-30 in diameter, initially conic, with age becoming plane, sometimes with a small umbo; surface dull, velutinous-granular, with thicker, sometimes coarse fibrils in the centre, may be slightly venose in the centre, translucent-striate half way from the margin.

space

Stipe white to cream-coloured, surface covered with brown fibrils, lighter-coloured and less close at the apex of the stipe (in the forma minutissimus surface of the stipe with darker fibrils only at its base or without); 18-45 × 1-3 mm, equal, at the base somewhat bulbous clavate; solid, in age channelled.

space

zarodniki

Wysyp zarodników czerwonawobrązowy. Zarodniki kulistawe, gładkie, 5.5-7.5 × 4.5-6 µm.

Spore print reddish-brown. Spores subglobose, smooth, 5.5-7.5 × 4.5-6 µm.

cechy mikroskopowe

Ostrze blaszki sterylne, cheilocystydy liczne, maczugowate do gruszkowatych, bezbarwne lub część z brązowawym pigmentem, 30-75 × 12-27 µm.

space

Skórka kapelusza typu ziarnisto-włoskowatego, jej strzępki o szczytowych elementach z brązowym pigmentem w pojedynczej wakuoli, kulistawe na trzoneczkach, także maczugowate i wrzecionowate. W skórce trzonu kępkami tak samo zabarwione kaulocystydy.

Lamellar edges sterile, cheilocystidia numerous, clavate to pyriform, hyaline or partly with brownish pigment, 30-75 × 12-27 µm.

space

Pileal cuticle with rounded and hyphe cells, its hyphae with endings elements with brown pigment in single vacuole, subglobose on stalks, also clavate and fusiform. In the cuticle of the stipe caulocystidia in tufts of the same colour.

występowanie

Jest w czekliście. ^[105]

Rzadki. Owocniki wyrastają od lata do jesieni, zwykle pojedynczo, na martwym drewnie olszy lub wierzb, opadłych gałązkach, zagrzebanych w ziemi itp., w lasach i zaroślach łęgowych.

Rare. Sporocarps grow from summer to autumn, usually solitary, on dead alder or willow wood, fallen twigs, etc., in forests and floodplane forests and shrubs.

uwagi

Pluteus podospileus f. minutissimus od formy typowej różni się gładką powierzchnię trzonu, ewentualnie z brązowymi włókienkami jedynie u podstawy. Owocniki są zwykle nieco mniejsze a kapelusz jest cieplej, ciemno czerwonobrązowo zabarwiony.

Pluteus podospileus f. minutissimus from typical form differs in that the surface of the stipe is smooth, sporadically with brown fibrils only at the base. Fruitbodies are usually somewhat smaller and the cap is in warmer dark red-brown colour.

wybrane okazy · selected collections ⇈

bc.940526-1a
leg. Bohdan Cienciała
/Svibice, Český Těšín, Czechy – na trocinach/

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):
Bocian et al. (2018)^[1321]Bocian et al. (2018) Mycobiota lasów łęgowych nad Jeziorem Portowym (Szczecin, Miedzyodrze) - wstępne wyniki badań.^[1321], Bujakiewicz (2004)^[1339]Bujakiewicz (2004) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego. W: Wołoszyn B. W., Jaworski A., Szwagrzyk J. (red.). Babiogórski Park Narodowy. Monografia Przyrodnicza: 215-257^[1339] (as: P. podospileus), Bujakiewicz (2011)^[1343]Bujakiewicz (2011) Macrofungi in the Alnetum incanae association along Jaworzyna and Skawica river valleys Western Carpathians.^[1343], Bujakiewicz (2018)^[1344]Bujakiewicz (2018) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.^[1344], Bujakiewicz & Kujawa (2000)^[1345]Bujakiewicz & Kujawa (2000) Macrofungi of manorial park in Turew near Poznań.^[1345], Bujakiewicz & Kujawa (2010)^[1346]Bujakiewicz & Kujawa (2010) Grzyby wielkoowocnikowe wybranych rezerwatów przyrody Puszczy Białowieskiej.^[1346], Bujakiewicz i Springer (2009)^[1350]Bujakiewicz i Springer (2009) Udział macromycetes w lasach łęgowych rezerwatu "Buki nad Jeziorem Lutomskim" (nadleśnictwo Sieraków). Bad. Fizjogr. Pol. Zach., B, 58: 171-204^[1350], Chachuła et al. (2021)^[1375]Chachuła et al. (2021) Materiały do poznania różnorodności grzybów wielkoowocnikowych Ustronia w województwie Śląskim.^[1375], Domian et al. (2010)^[1423]Domian et al. (2010) Rezerwaty przyrody.^[1423], Gierczyk & Ślusarczyk (2020)^[1507]Gierczyk & Ślusarczyk (2020) Materiały do poznania mykobioty Wielkopolski.^[1507], Gierczyk et al. (2009)^[1482]Gierczyk et al. (2009) Grzyby wielkoowocnikowe Polskich Bieszczadów. Część I.^[1482], Gierczyk et al. (2013)^[1502]Gierczyk et al. (2013) XVIII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej.^[1502], Gierczyk et al. (2018)^[1501]Gierczyk et al. (2018) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Western Sudety Mountains and Western Sudety Foothills (SW Poland). Part 1.^[1501], Gierczyk et al. (2018)^[1503]Gierczyk et al. (2018) Grzyby projektowanego Turnickiego Parku Narodowego i jego otuliny – wstępne wyniki badań.^[1503] (as: P. podospileus f. podospileus), Gierczyk et al. (2019)^[1495]Gierczyk et al. (2019) Macrofungi of the Bieszczady Mountains.^[1495] (as: P. podospileus f. podospileus), Halama (2015)^[1546]Halama (2015) Grzyby makroskopijne (macromycetes).^[1546], Holec et al. (2019)^[1593]Holec et al. (2019) Macrofungi on fallen oak trunks in the Białowieża Virgin Forest - ecological role of trunk parameters and surrounding vegetation.^[1593], Karasiński (2009)^[1637]Karasiński (2009) Grzyby większe rezerwatu przyrody „Ochojec”.^[1637], Karasiński et al. (2015)^[1643]Karasiński et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego.^[1643] (as: P. podospileus f. podospileus), Kujawa (2009)^[1752]Kujawa (2009) Macrofungi of wooded patches in the agricultural landscape. I. Species diversity.^[1752], Kujawa & Gierczyk (2013)^[1775]Kujawa & Gierczyk (2013) Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VIII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2012.^[1775], Kujawa & Gierczyk (2016)^[1776]Kujawa & Gierczyk (2016) Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IX. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2013.^[1776], Kujawa et al. (2012)^[1800]Kujawa et al. (2012) Preliminary studies of fungi in the Biebrza National Park (NE Poland). II. Macromycetes.^[1800], Kujawa et al. (2019)^[1779]Kujawa et al. (2019) Grzyby Puszczy Knyszyńskiej.^[1779] (as: Pluteus podospileus var. podospileus), Kujawa et al. (2023)^[3757]Kujawa et al. (2023) Wystawy grzybów w Białowieskim Parku Narodowym 1993-2023.^[3757], Lisiewska & Marach (2002)^[1847]Lisiewska & Marach (2002) Macromycetes w kwaśnej buczynie niżowej rezerwatu „Cisy w Czarnem” (Województwo Pomorskie).^[1847], Łuszczyński (2007)^[1896]Łuszczyński (2007) Diversity of Basidiomycetes in various ecosystems of the Góry Świętokrzyskie Mts.^[1896], Łuszczyński (2008)^[1898]Łuszczyński (2008) Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist.^[1898], Miśkiewicz (2000)^[1953]Miśkiewicz (2000) Rare, threatened and new for Poland macromycetes found in Bukowiec reserve (W Carpathians).^[1953], Nita & Bujakiewicz (2007)^[2012]Nita & Bujakiewicz (2007) Łęgi i olsy ostoją rzadkich i zagrożonych grzybów wielkoowocnikowych.^[2012], Nita & Bujakiewicz (2009)^[2013]Nita & Bujakiewicz (2009) Riparian and alder forests - shelters for rare and thd threatened macromycetes.^[2013], Nita & Stefaniak (2010)^[2014]Nita & Stefaniak (2010) Entoloma jahnii, a rare species in Europe.^[2014], Nita i Bujakiewicz (2004)^[2008]Nita i Bujakiewicz (2004) Nowe stanowiska rzadkich i zagrożonych grzybów wielkoowocnikowych w Wielkopolsce. Bad. Fizjogr. Pol. Zach. B, 53: 29-38^[2008], Nita i Bujakiewicz (2005)^[2010]Nita i Bujakiewicz (2005) Grzyby wielkoowocnikowe w fitocenozach łęgu wiązowego Querco-Ulmetum minoris i olsu Carici elongatae-Alnetum w Lesie Złotowskim (Pomorze Zachodnie). Bad. Fizjogr. Pol. Zach. B, 54: 7-33^[2010], Wilga & Wantoch-Rekowski (2019)^[2488]Wilga & Wantoch-Rekowski (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.^[2488] (as: P. p. f. podospileus)

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na 01.04.2024 14:20 1 znaleziska Pluteus podospileus (drobnołuszczak fioletowoczarniawy) na terenie Polski

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

AB55 324359 AB85 359612 AB93 358267 AB94 276230 347521 AC08 350326 CB16 204856 DA80 181785 202501 DE35 275713 DE46 229159 DE47 221118 DE56 241421 DE75 190682 DE94 190683 GC02 256724

ID 181 785 oznaczenie: Pluteus podospileus; lokalizacja: Gdańsk Oliwa ul.Michałowskiego, pow. gdański, woj. pomorskie, DA80; data zbioru: 19 sie 2006; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Osiedle mieszkaniowe wśród lasu buk, brzoza,klon,sosna,świerk, pień ściętej topoli, kilka owocników; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski, det. Anna Kujawa; eksykat: ZBŚRiL PAN, 7/MWR/10.02.12; uwagi: fot.394839 fot.394840; dyskusja [bf:47054] [notatka: tak Wykaz grzybów TPK Gdańsk i okolic] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 47054 ;

ID 190 682 oznaczenie: Pluteus podospileus; lokalizacja: Rzerzęczyce, pow. częstochowski, woj. śląskie, DE75; data zbioru: 13 sie 2011; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany, sosna, dąb, brzoza, na ziemi, pojedynczo; leg. det. Krzysztof Kołodziejczyk; eksykat: BGF/BF/KK/110813/0002; uwagi: fot.440905 fot.440906; [bf:435425] [notatka: nie] [fotografie: tak]; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2013a. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VIII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2012. Przegląd Przyrodniczy 24(4): 10-41; związane wątki bio-forum.pl: 435425 ;

ID 190 683 oznaczenie: Pluteus podospileus; lokalizacja: Olsztyn, rezerwat Sokole Góry, pow. częstochowski, woj. śląskie, DE94; data zbioru: 30 sie 2011; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las bukowy, na bukowej kłodzie, pojedynczo; leg. det. Krzysztof Kołodziejczyk; eksykat: BGF/BF/KK/110830/0001; uwagi: fot.440910 fot.440911; [bf:435425] [notatka: nie] [fotografie: tak]; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2013a. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VIII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2012. Przegląd Przyrodniczy 24(4): 10-41; związane wątki bio-forum.pl: 435425 ;

ID 202 501 oznaczenie: Pluteus podospileus f. podospileus; lokalizacja: TPK Gdańsk Oliwa Dolina Samborowo, pow. gdański, woj. pomorskie, DA80; data zbioru: 31 lip 2012; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Las mieszany,buk,sosna,brzoza,świerk,dąb, ławka drewniana, dwa owocniki; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski, det. Anna Kujawa; eksykat: ZBŚRiL PAN, 4/MWR/28.11.13; uwagi: fot.506259 fot.506260 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 204 856 oznaczenie: Pluteus podospileus; lokalizacja: Rezerwat Czapliniec w Wierzysku, pow. kościerski, woj. pomorskie, CB16; data zbioru: 5 wrz 2012; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las bukowo-sosnowy, kłoda bukowa, jeden owocnik; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski, det. Błażej Gierczyk; eksykat: BGF/BF/MWR/120905/0001; uwagi: fot.515582 fot.515583 [notatka: tak Spis grzybów Rezerwatu Czapliniec w Wierzysku] [fotografie: tak];

ID 221 118 oznaczenie: Pluteus podospileus; lokalizacja: 1 km W od wsi Kotków, gm.Gorzkowice, pow. piotrkowski, woj. łódzkie [51st 10' 10,1" N i 19st 35' 30,3" E], DE47; data zbioru: 25 sie 2013; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: ols, na ziemi, kilka owocników w dużym rozproszeniu ( 2+1+1 ); leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy Ani Kujawie; uwagi: Prezentowany w wątku [bf:587924] [notatka: nie] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 587924 ;

ID 229 159 oznaczenie: Pluteus podospileus; lokalizacja: Radomsko, las pomiędzy linią kolejową a ul.Górnickiego; gm.Radomsko, pow. radomszczański, woj. łódzkie [51st 6' 10" N i 19st 26' 21,5" E], DE46; data zbioru: 2 lis 2013; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: wilgotny las liściasty -olchy, osiki, brzozy, jesiony, kruszyny, na ziemi, jeden owocnik; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy Ani Kujawie; uwagi: fot.627391 fot.627392 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 241 421 oznaczenie: Pluteus podospileus; lokalizacja: Radomsko, las pomiędzy linia kolejową a ul.Górnickiego; gm.Radomsko, pow. radomszczański, woj. łódzkie [51st 6' 3,37" N i 19st 26' 37,12" E], DE56; data zbioru: 26 cze 2014; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: kępa osik na skraju lasu mieszanego, na ziemi, jeden owocnik; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: ZBŚRiL PAN, 2/JN/30.09.2015; uwagi: Rozpoznanie i zdjęcia w wątku [bf:682476] [notatka: nie] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 682476 ;

ID 256 724 oznaczenie: Pluteus podospileus; lokalizacja: Puszcza Knyszyńska, około 6,5 km na NE od Supraśli, pow. białostocki, woj. podlaskie, GC02; data zbioru: 18 sie 2012; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: przydroże w lesie mieszanym, na niezidentyfikowanym pniaku, porośnietym mchem, jeden owocnik; leg. det. Mirosław Gryc; eksykat: BGF0004160; uwagi: fot.745110 fot.745111 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 275 713 oznaczenie: Pluteus podospileus; lokalizacja: 1 km NE od wsi Borowa, gm.Dobryszyce, pow. radomszczański, woj. łódzkie [51st 11' 47" N i 19st 23' 24,4" E], DE35; data zbioru: 4 lip 2015; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las liściasty -jesiony, klony, brzozy, leszczyny i inne, na ziemi, pod jesionem pośród czernidlaczków gromadnych, grupka kilku owocników; leg. Jacek Nowicki, det. Mirosław Gryc; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy Ani Kujawie; uwagi: [bf:818456] [notatka: nie] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 818456 ;

ID 276 230 oznaczenie: Pluteus podospileus; lokalizacja: 1,7 km NE od Dobropola Gryfińskiego, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB94; data zbioru: 12 wrz 2015; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: ols źródliskowy, na drewnie liściastym, pojedynczo; leg. det. Grazyna Domian; eksykat: Tak, Stacja Badawcza ISRiL PAN 7/GD/15.05.2019; uwagi: omówiony w wątku: [bf:788946]; fot.823270 [notatka: tak] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 788946 ;

ID 324 359 oznaczenie: Pluteus podospileus; lokalizacja: Puszcza Goleniowska, 2,4 km na NE od Widzieńska, pow. goleniowski, woj. zachodniopomorskie, AB55; data zbioru: 1 lip 2019; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: bór bagienny, pokryta mszakami, leżąca wśród torfowców, turzyc i trzęślicy kłoda Brz, pojedynczo; leg. det. Grazyna Domian; eksykat: tak; uwagi: fot.1074816 fot.1074817 fot.1074818 fot.1074819 fot.1074820; skórka kapelusza; fot.1074821 fot.1074822; cheilocystydy; fot.1074823; pleurocystydy; fot.1074824; zarodniki: 5,1-6,4 x 4-5,4 µm, Q: 1,1-1,3 -1,5!; fot.1074825 [notatka: tak] [fotografie: tak];

ID 347 521 oznaczenie: Pluteus podospileus; lokalizacja: Puszcza Bukowa (rez. Osetno), 1,7 km na NE od Dobropola Gryfińskiego, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB94; data zbioru: 9 sie 2021; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: źródliskowy łęg olszowy, na kłodzie Alnus glutinosa, pojedynczo; leg. det. Grazyna Domian; eksykat: tak; uwagi: fot.1249571 fot.1249572 fot.1249573 fot.1249574; zarodniki: 5,3-6,6 x 4,7-5,8 µm średnio 5,9 x 5,2 µm!, Q: 1,0-1,3 średnio 1,1!:; fot.1249575; strzępki skórki kapelusza:; fot.1249576; cheilocystydy:; fot.1249577; Kaulocystydy:; fot.1249578 [notatka: tak] [fotografie: tak];

ID 350 326 oznaczenie: Pluteus podospileus; lokalizacja: Pojezierze Choszczeńskie - Dolina Iny (prop. rez. Nosowo), 1,4 km na SW od Nosowa, pow. stargardzki, woj. zachodniopomorskie, AC08; data zbioru: 25 wrz 2021; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: łęg źródliskowy, na gałązce Populus, pojedynczo; leg. det. Grazyna Domian; eksykat: tak; uwagi: fot.1269544 fot.1269545 fot.1269546; zarodniki: 6,5-7,7 x 5,1-6,2 µm średnio 7,0 x 5,6 µm!, Q: 1,2-1,5 średnio 1,3!:; fot.1269547; cheilocystydy:; fot.1269548 fot.1269549; strzępki skórki:; fot.1269550 fot.1269551 [notatka: tak] [fotografie: tak];

ID 358 267 oznaczenie: Pluteus podospileus; lokalizacja: Puszcza Bukowa (prop. rez. Dolina Ponikwy), 2,5 km na NW od Binowa, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB93; data zbioru: 25 maj 2022; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: żyzna buczyna na brzegu źródliska, na ziemi zasobnej w szczątki roślinne, pojedynczo; leg. det. Grazyna Domian; eksykat: tak; uwagi: fot.1343694; średnica kapelusza 4 cm, długość trzonu 5,5 cm:; fot.1343695 fot.1343696; zarodniki: 6,4-8,5 x 5,3-6,8 µm średnio 7,5 x 6,2 µm!, Q: 1,1-1,5 średnio 1,2!:; fot.1343697; skórka kapelusza:; fot.1343698; cheilocystydy:; fot.1343699 fot.1343700; pleurocystydy:; fot.1343701; caulocystydy:; fot.1343702 [notatka: tak] [fotografie: tak];

ID 359 612 oznaczenie: Pluteus podospileus; lokalizacja: Reptowo 0,5km na W od dworca, Nadl.Kliniska,Leśn.Niedźwiedź,odz.769, gm.Kobylanka, pow. stargardzki, woj. zachodniopomorskie, AB85; data zbioru: 31 lip 2022; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: ols bagienny z brzozami, leżąca zmurszała gałąź olszy czarnej (Alnus glutinosa), jeden owocnik; leg. Marcin Lożek, Jacek Drozda, det. Marcin Lożek; eksykat: tak; uwagi: wątek [bf:1358624]; Drobnołuszczak fioletowoczarniawy fot.1359330 [notatka: tak] [fotografie: tak, wątek]; związane wątki bio-forum.pl: 1358624 ;

owocnik

zarodniki

cechy mikroskopowe

występowanie

uwagi

wybrane okazy · selected collections ⇈

publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej