grzyby.pl

Hypholoma capnoides (Fr.) Kummer

maślanka łagodna, łysiczka łagodna
Naematoloma capnoides (Fr.) P. Karst. · Psilocybe capnoides (Fr.) Noordel. [gł. w czekl.]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Hypholoma capnoides (maślanka łagodna)
pokrój
Hypholoma capnoides (maślanka łagodna)
Hypholoma capnoides (maślanka łagodna)

owocnik

Hypholoma capnoides (maślanka łagodna)
Kapelusz żółty do brązowożółtego, środek ciemniejszy pomarańczowobrązowy; 20-60 mm średnicy, początkowo półkulisty, z wiekiem wypukły do spłaszczonego; powierzchnia z zanikającą jedwabistą osłoną, gładka; na brzegu widoczne resztki białawej, z czasem ciemnobrązowej włókienkowatej osłony.

space

Trzon smukły, wygięty, pusty, u góry białawy, ku podstawie rdzawobrązowy; ze słabym, zanikającym białawym włókienkowatym pierścieniem; 60-100 x 4-10 mm.

space

Pileus yellow to brown-yellow, centrally darker orange-brown; 20-60 mm in diameter, initially hemispherical, with age convex to plane; surface with a fugacious silky veil, smooth; at the margin visible whitish, in age turning dark brown, fibrillose veil.

space

Stipe slender, bent, hollow, at the apex whitish, towards the base rusty-brown; with a weak, fugacious whitish fibrillose ring; 60-100 x 4-10 mm.

space

cechy mikroskopowe

Hypholoma capnoides (maślanka łagodna)
Barwa wysypu zarodników brązowopurpurowy. Zarodniki elipsoidalne, gładkie, 7-9 x 4-5 µm.
Spore print brown-purple. Spores ellipsoid, smooth, 7-9 x 4-5 µm.

występowanie

Jest w czekliście.[105]
Częsty gatunek. Owocniki wyrastają w kępkach od jesienią, częściej późną jesienią i w bezmroźnym okresie zimy do wczesnej wiosny, na drewnie iglastym, zwłaszcza świerkowym oraz na liściastym; zwykle na pniakach, pniach, opadłych gałęziach.
Common. Summer-fall, more often late fall, clustered on coniferous wood, on stumps, roots or buried wood.

jadalne czy trujące? 🟢

Jadalna, wydajna i smaczna; użytkuje się tylko kapelusze, trzony są łykowate.[134]
Good edible.
Grzybiarze zbierający maślankę łagodną (Hypholoma capnoides) muszą perfekcyjnie nauczyć się go rozpoznawać z uwagi na możliwość pomyłki z maślanką trującą (Hypholoma fasciculare) lub znacznie groźniejszą pomyłkę ze śmiertelnie trującymi hełmówkami z grupy hełmówki jadowitej (Galerina marginata). Odróżnienie od tej ostatniej nie jest trudne - to drobniejszy grzyb, o kruchej konsystencji miąższu i rdzawobrązowej, żółtobrązowej barwie kapelusza oraz blaszek.
Trująca maślanka wiązkowa (Hypholoma fasciculare) odróżnia się siarkowożółtą do oliwkobrunatnymi blaszkami, siarkowożółtą górną częścią trzonu i silnie gorzkim smakiem miąższu.
Także wyrastająca na pniakach drzew iglastych maślanka korzeniasta (Hypholoma radicosum) ma korzeniaste zakończenie trzonu, gorzki smak miąższu i szaro-oliwkowo-brązowe blaszki.

space

wybrane okazy · selected collections

#18
99 10 30 - 5
leg. Marek Snowarski
/Dolny Śląsk, okolice Twardogóry/
#3
04 10 24 - 4
/lasy milickie/
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • Gumińska B., Wojewoda W., 1983 — Grzyby i ich oznaczanie. p.390 [5]
  • Breitenbach J., Kraenzlin F., 1995 — Fungi of Switzerland 4 - Agarics 2nd part p.408 [26IV]
  • Fluck, M., 1995 — Jaki to grzyb? p.318 [2]
  • Wojewoda W., 2003 — Checklist of polish larger basidiomycetes. [105]
  • dane w bazie „publikacji po 2000 r.” #[2881]
    Hypholoma capnoides (Fr.) P. Kumm. · synonimy: Psilocybe capnoides (Fr.) Noordel., Naematoloma capnoides (Fr.) P. Karst.
    publikacje: Flisińska 2004, Szkodzik 2005, Ławrynowicz i in. 2001, Flisińska 2000, Bujakiewicz 2004, Łuszczyński 2001, Bujakiewicz i in. 2005, Flisińska 2000a, Friedrich 2001, Friedrich i Orzechowska 2002 , Ławrynowicz 2001, Lisiewska 2004, Halama i Panek 2000, Łuszczyński 2000c, Komorowska 2000, Łuszczyński 2007 (as: Psilocybe capnoides), Lisiewska i Filisiewicz 2006, Wojewoda i in. 2004, Stasińska 2008a, Łuszczyński 2008 (as: Psilocybe capnoides), Chlebicki 2008a, Ławrynowicz 2000, Wilga 2000b, Fiedorowicz 2009 (as: Psilocybe capnoides), Adamczyk 2003, Adamczyk 2003a , Kałucka 2009a, Bujakiewicz i Kujawa 2010, Halama i Romański 2010, Friedrich 2010 (as: Psilocybe capnoides), Ławrynowicz i Szkodzik 2002, Adamczyk 2011 (as: Psilocybe capnoides), Bujakiewicz 2011, Stasińska 2011b, Ronikier 2012, Kujawa i in. 2012b, Gierczyk i in. 2013, Sumorok i in. 2013, Kujawa i in. 2013, Wrzosek i in. 2014b, Karasiński i in. 2015 , Kozłowska i in. 2015, Stasińska i Sotek 2016, Grzesiak i in. 2017a, Wojewoda i in. 2016, Stasińska i Sotek 2017, Kwiatkowska 2017, Gierczyk i in. 2018, Gierczyk i in. 2018a, Hoffeins i in. 2017, Bujakiewicz 2018, Gierczyk i in. 2019a, Kozłowska i in. 2019, Ślusarczyk 2019, Kujawa i in. 2019, Brzeg i Lisiewska 2018 (as: Psilocybe capnoides) , Grzesiak i in. 2020, Friedrich 2020, Piskorski 2021, Gierczyk i Kujawa 2020, Ślusarczyk 2021, Stokłosa i in. 2019, Gierczyk i in. 2020, Fiedorowicz 2020, Wilga i Wantoch-Rekowski 2019 (as: Psilocybe capnoides), Ławrynowicz i in. 2009a (as: Psilocybe capnoides), Szczepkowski i in. 2022

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji