Amanita gemmata (muchomor narcyzowy)

owocnik

Kapelusz żółty, woskowożółty, ochrowożółty, z wiekiem i na brzegu jaśniejszy, kremowy; (25)40-80(100) mm średnicy; wypukły, potem płaski; brzeg silnie i wyraźnie prążkowany, ostry; powierzchnia bez lub z kilkoma nieregularnie rozrzuconymi, białawymi łatkami różnej wielkości, gdy wilgotna to nieco lepka, gdy sucha jedwabiście lśniąca.

space

Trzon białawy, zwykle poniżej pierścienia pokryty białawymi, odstającymi kosmkami i łuseczkami; 60-100 x 6-10 mm, równogruby, nieco rozszerzający się ku podstawie; wnętrze puste, potem watowate; kruchy. Z pierścieniem który jest widoczny u młodych egzemplarzy, potem zanika. Pochwa szczątkowa, często w postaci wałeczka na górze bulwiastej nasady trzonu.

space

Pileus yellow, waxy-yellow, ochre-yellow, in age and at margin lighter, cream-coloured; (25)40-80(100) mm in diameter; convex, later flat; margin distinctly striate, acute; surface with or without some irregularly scattered whitish spots of varying size, slighty viscid when wet, with silky gloss when dry.

space

Stipe whitish, usually below the ring covered with whitish loosly hanging fibrills and scales; 60-100 x 6-10 mm, equal, slightly widening in lower part; hollow, later stuffed; fragile. With ring present in young speciemens, later disappears. Volva residual, often in the form of a wolly rolls at the top of a basal bulb.

space

zarodniki

Wysyp zarodników biały. Zarodniki elipsoidalne, gładkie, nieamyloidalne, 10-12 x 6-8 µm.

Spores. Spore print white. Spores ellipsoid, smooth, inamyloid, 10-12 x 6-8 µm.

występowanie

Jest w czekliście.^[105]

Stosunkowo częsty. Literatura podaje, że jest to gatunek ciepłolubny - obserwacje temu przeczą - w Polsce rośnie często na Pomorzu, czy nawet na półwyspie Helskim, a więc w rejonach chłodnych i to w miejscach przeciętnych pod względem termicznym. W lasach liściastych i iglastych, w zaroślach z Jałowcem; na ziemi, od maja/czerwca do października, zwykle pojedynczo i na glebach piaszczystych, kwaśnych.

Quite common in Poland. Summer-fall, usually solitary on sandy, acidic soils, prefer warm places according to literature but in my observation grows often in cold areas and fruitbodys appears even in May.

jadalne czy trujące? 🔴

ważne! dla grzybiarzy

Prawdopodobnie trujący.^[105]

Poisonous.

gatunki podobne

Amanita fulva (muchomor rdzawobrązowy) — muchomor rdzawobrązowy (Amanita fulva)

Amanita citrina (muchomor cytrynowy) — muchomor cytrynowy (Amanita citrina)

Gdy bez pierścienia barwą i prążkowanym brzegiem kapelusza podobny jest do muchomora rdzawobrązowego (Amanita fulva), który odróżnia się wyraźną pochwą.

space

wybrane okazy · selected collections ⇈

06 09 19 - 1
/okolice Rogowa/

01 08 06 - 2
leg. Marek Snowarski
/Kaszuby/

99 07 04 - 1
leg. Marek Snowarski
/Dolny Śląsk, lasy milickie/

04 05 29 - 1
/Jurata/

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

Gumińska B., Wojewoda W., 1983 — Grzyby i ich oznaczanie. p.356 [5]
Breitenbach J., Kraenzlin F., 1995 — Fungi of Switzerland 4 - Agarics 2nd part p.151 [26IV]
Fluck, M., 1995 — Jaki to grzyb? p.274 [2]
Gerhardt, E., 1995 — Przewodnik grzyby. p.128 [1]
Wojewoda W., 2003 — Checklist of polish larger basidiomycetes. [105]

dane w bazie „publikacji po 2000 r.” #[1259]
Amanita gemmata (Fr.) Bertill. · synonimy: A. junquillea Quél.
publikacje: Flisińska 2004, Ławrynowicz i in. 2002, Ławrynowicz i in. 2001, Stasińska 2008a, Łuszczyński 2008, Ławrynowicz 2000, Fiedorowicz 2009, Kałucka 2009a, Kryza i Puciata 2009, Ławrynowicz i in. 2002a, Ławrynowicz i Szkodzik 2002 , Narkiewicz 2011, Adamczyk 2011, Karasiński i in. 2015, Trocha i in. 2012, Kozłowska i in. 2015, Grzesiak i in. 2017, Stasińska i Sotek 2016, Grzesiak i in. 2017a, Mleczko i Beszczyńska 2015, Gierczyk i in. 2018, Kozłowska i in. 2019, Ślusarczyk 2019, Kujawa i in. 2019, Jagodziński i in. 2011, Stasińska i Sotek 2020, Grzesiak i in. 2020, Gierczyk i in. 2020, Domian i Kujawa 2022

znaleziska Amanita gemmata na terenie Polski

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na dzień 2023.04.11

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

DD-79 46675

ID46675 Amanita gemmata; uroczysko Popień k. wsi Popień (1 km S), oddział 170, DD-79; 2006.09.18; las mieszany z przewaga buka; na ziemi kilka owocników; leg. Błażej Gierczyk; det. Anna Kujawa; eksykat: BGF/BG/060918/0001, nie, notatka: nie
uwagi: