Agaricus bitorquis (pieczarka miejska)

owocnik

Kapelusz białawy, nie przebarwia się, często z przyczepionymi grudkami ziemi, gładki, suchy, centrum czasami spękane na poletka; 40-100(150) mm średnicy, początkowo półkulisty, z wiekiem do płaskiego, czasem nieco zapadnięty w centrum; brzeg długo podwinięty, wystający poza blaszki, często z resztkami osłony; miąższ w kapeluszu gruby.

space

Trzon krępy, 30-60 × 15-25 mm, równogruby, w podstawie zwężony; białawy; powierzchnia gładka do wełnistej; pełny, twardy.

Pierścień silny, dwu- lub wielokrotny, górny najsilniejszy, wzniesiony ku górze, przypominający pochwę; biały do jasnoochrowego

Miąższ bardzo zwarty, twardy; na przełomie niezmienny lub różowiejący; zapach przyjemny, gorzkich migdałów; smak przyjemny, orzechowy. Reakcja Schaeffera negatywna na powierzchni kapelusza. Reakcja z KOH 10% negatywna na powierzchni kapelusza i z miąższem.

space

zarodniki

Wysyp czekoladowobrązowy. Zarodniki prawie kuliste, gładkie, 5-7 × 4-5.5 µm. Podstawki czterozarodnikowe.

Spore print chocolate brown. Spores subglobose, smooth, 5-7 × 4-5.5 µm. Basidia 4-spored.

występowanie

Jest w czekliście.^[105]

Częsty. Owocniki częściowo podziemne, wyrastają od wiosny do jesieni w grupach, na terenach ruderalnych, na poboczach dróg, koło śmietników, czasem pomiędzy płytami chodnikowymi lub żwirem utwardzającym drogę, w parkach, zaroślach z bzem czarnym.

Common. Gregarious late spring-fall, partially emergent in soil, often choice urban habitats, on roadsides, in parks.

jadalne czy trujące? 🟢 🛒

ważne! dla grzybiarzy

Jadalny. O zwartej konsystencji i przyjemnym aromacie, smaczny. Przeważnie trafiałem na silnie zarobaczone egzemplarze wyrastające w miejscach nie zachęcających do konsumpcji.

Edible, firm and tasty, but because of urban habitat rather should not be eaten.

uwagi

Thaxterogaster purpurascens (zasłonak purpurowiejący) — pieczarka dwuzarodnikowa (Agaricus bisporus)

Bliski gatunek, także z grubym, ściągalnym w dół pierścieniem, pieczarka dwuzarodnikowa (Agaricus bisporus) jest uprawiana na skalę przemysłową - to ta pieczarka którą kupujemy w sklepach. W naturze spotykana dość rzadko. Jej "dzika" forma jest ciemniej, brązowawo zabarwiona, ma pojedynczy pierścień na trzonie i dwuzarodnikowe podstawki.

space

wybrane okazy · selected collections ⇈

99 10 10 - 15
leg. Marek Snowarski
/Wrocław/

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

Gumińska B., Wojewoda W., 1983 — Grzyby i ich oznaczanie. p.367 [5]
Breitenbach J., Kraenzlin F., 1995 — Fungi of Switzerland 4 - Agarics 2nd part p.173 [26IV]
Hagara, L., Antonin, V., Baier, J., 1999 — Houby. p.232 [49]
Noordeloos M.E., Kuyper Th. W., Vellinga E.C., 2001 — Flora Agaricina Neerlandica. Vol. 5. Agaricaceae. p.32 [80.5]
Gerhardt, E., 1995 — Przewodnik grzyby. p.106 [1]
Wojewoda W., 2003 — Checklist of polish larger basidiomycetes. [105]

dane w bazie „publikacji po 2000 r.” #[1195]
Agaricus bitorquis (Quél.) Sacc. · synonimy: A. edulis (Vittad.) Pilát
publikacje: Zieliński i in. 2007, Wojewoda 2002, Celka 2002, Friedrich i Orzechowska 2002, Lisiewska i Galas-Świdurska 2005, Lisiewska 2004, Szczepkowski 2007, Wilga 2004b, Łuszczyński 2008, Kujawa 2008, Wilga 2000a, Kujawa 2009, Adamczyk i Kucharski 2005, Adamczyk i in. 2004, Wojewoda i Karasiński 2010, Szczepkowski 2017, Friedrich 2010a, Celka 2000a, Wojewoda i in. 2016, Kwiatkowska 2017, Kujawa i Gierczyk 2016, Hoffeins i in. 2017, Gierczyk i in. 2019c, Kujawa i in. 2020, Friedrich 2020, Wrzosek 2020, Gierczyk i Kujawa 2020, Wilga i Wantoch-Rekowski 2019

znaleziska Agaricus bitorquis na terenie Polski

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na dzień 2023.04.11

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

AB-65 362525 BB-00 269575 BD-08 273768 BD-09 273762 DA-80 253911 358739 DD-76 307254 DD-85 282157 DE-35 166547 159240 318949 DE-45 361065 DE-46 360263 DE-55 294563 DE-56 231138 358726 DE-67 194305 EC-35 294009 ED-25 294994 FC-08 349358

ID159240 Agaricus bitorquis; 1 km S,Czyżów, pow. bełchatowski, woj. łódzkie, DE-35; 2009.08.31; pobocze szosy biegnącej przez las sosnowy; na ziemi w grupach od kilku do kilkunastu owocników; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: BGF/BF/JN/090831/0001, tak, notatka: nie
uwagi: Pieczarki te znajduje w tym miejscu od kilku lat,przeważnie dwa razy w roku.Zapach grzybów przyjemny,smak łagodny,lekko orzechowy.

2006
fot. 315489 fot. 315490 fot. 315491 fot. 315492

2008
fot. 315493 fot. 315494 fot. 315495 fot. 315496 fot. 315497

2009
fot. 315498 fot. 315499 fot. 315500

ID166547 (potwierdzenie 159240) Agaricus bitorquis; 1 km S,Czyżów ,gm.Kleszczów, pow. bełchatowski, woj. łódzkie, DE-35; 2010.05.30; pobocze szosy biegnącej przez las sosnowy; na ziemi grupa 4 owocników; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: przy poprzednim zgłoszeniu, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 344042 fot. 344043 fot. 344044

ID194305 Agaricus bitorquis; Żytno, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE-67; 2011.07.21; malutki fragment (kilka mkw) trawnika w centrum wsi,pod kasztanowcem; na ziemi kilka owocników w nie najlepszym stanie; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, przy pierwotnym zgłoszeniu, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 458559 fot. 458560

ID231138 Agaricus bitorquis; ul.Krasickiego, Radomsko; gm.Radomsko, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE-56; 2010.05.27; trawiasty pas ziemi pomiędzy jezdnią a chodnikiem; na ziemi grupa kilku owocników; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy B.Gierczykowi, tak, notatka: nie
uwagi: 51st 4' 46,78" N i 19st 25' 47,33" E

fot. 643128 fot. 643129 fot. 643130 fot. 643131

Uwaga: zdjęcia robione w innym środowisku.

ID253911 Agaricus bitorquis; Gdańsk Oliwa ul. Abrahama, pow. Gdańsk, woj. pomorskie, DA-80; 2014.09.04; świerk, lipa, zieleniec; ziemia jeden owocnik; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. B. Gierczyk; eksykat: BGF/BF/MWR/140904/0008, tak, notatka: https://www.bio-forum.pl/cgi-local/board-auth.cgi?file=/33/699118.html
uwagi: https://www.bio-forum.pl/cgi-local/board-auth.cgi?file=/33/699119.jpg&type=image/jpeg

ID269575 Agaricus bitorquis; Kołobrzeg, 500 m na E od san. Arka, pow. kołobrzeski, woj. Zachodniopomorskie, BB-00; 2015.09.18; zaplecze wydmy nadmorskiej; na ziemi obok ¶cieżki rowerowej trzy owocniki; leg. Tadeusz Twardy; det. Błażej Gierczyk; eksykat: BGF/BF/TT/150918/0001, tak, notatka: nie
uwagi: https://www.bio-forum.pl/messages/33/785363.html

ID273762 Agaricus bitorquis; Osiedle Powstań Narodowych 34 Poznań, pow. poznański, woj. wielkopolskie, BD-09; 2015.05.23; topola osika, lipa; na ziemi, na trawniku pojedynczo, po kilka sztuk; leg. Piotr Krzyska; det. Błażej Gierczyk; eksykat: BGF/BF/PK/150520/0001, tak, notatka: nie
uwagi: 52.388044, 16.953524

Owocniki w tym miejscu pojawiaja się co rok.

fot. 812574 fot. 812575

ID273768 Agaricus bitorquis; Bukowska 114A Poznań, pow. poznański, woj. wielkopolskie, BD-08; 2015.06.28; nie jestem pewien ale chyba jesion; na trawniku pojedyńczo; leg. Piotr Krzyska; det. Błażej Gierczyk; eksykat: BGF/BF/PK/150628/0003, tak, notatka: nie
uwagi: 52.41102, 16.879045

fot. 812607 fot. 812608

ID282157 Agaricus bitorquis; Pabianice, trawnik przed II LO od strony ul. Św. Jana, pow. pabianicki, woj. łódzkie, DD-85; 2016.05.16; trawnik; z ziemi w grupie kilku owocników; leg. Beata Łyszkowska; det. Beata Łyszkowska; eksykat: BGF0006584, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 843913 fot. 843914 fot. 843915

ID294009 Agaricus bitorquis; Przasnysz,park miejski, pow. przasnyski, woj. mazowieckie, EC-35; 2016.05.28; park miejski; na ziemi kilka owocników; leg. Romuald Tomaszewski; det. Romuald Tomaszewski; eksykat: tak,zostanie przesłany do kustosza bazy, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 890467 fot. 890468 fot. 890469

ID294563 Agaricus bitorquis; ul.Jałowcowa, Radomsko; gm.Radomsko, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE-55; 2016.05.22; skraj boru sosnowego, pobocze drogi; na ziemi grupa kilku owocników; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: BGF0008134, tak, notatka: nie
uwagi: 51st 2' 57,7" N i 19st 23' 54" E

https://www.bio-forum.pl/messages/33/846018.html

ID294994 Agaricus bitorquis; Piastów, pow. pruszkowski, woj. mazowieckie, ED-25; 2016.06.09; trawnik, między Populus Simona; w ziemi 1 owocnik; leg. ala mikołaj; det. ala mikołaj; eksykat: BGF0001221, tak
uwagi: fot. 895396 fot. 895397

ID307254 Agaricus bitorquis; Łódź, ul. Paderewskiego, pow. łódzki, woj. łódzkie, DD-76; 2017.10.11; trawnik; z ziemi 1 owocnik; leg. Beata Łyszkowska; det. Beata Łyszkowska; eksykat: tak, wyślę do BG, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 955561 fot. 955562

ID318949 Agaricus bitorquis; Góra Kamieńska, gm.Kamieńsk, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE-35; 2018.10.27; liściaste oraz mieszane nasadzenia na stoku -topole, brzozy, karagana, robinia, sosna; na ziemi; owocniki mocno zagłębione w podłożu dwa pojedyncze owocniki w odległości ok. 1 km od siebie; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Błażejowi Gierczykowi, tak, notatka: nie
uwagi: 51st 13' 48" N i 19st 24' 45" E
51st 13' 35" N i 19st 24' 1,7" E

fot. 1030186 fot. 1030187 fot. 1030188 fot. 1030189

ID349358 Agaricus bitorquis; Tykocin, pow. białostocki, woj. podlaskie, FC-08; 2016.08.13; nieużytki przy szosie; ziemia klika owocników; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. B. Gierczyk; eksykat: BGF0008082, tak, notatka: https://www.bio-forum.pl/messages/33/868957.html
uwagi: https://www.bio-forum.pl/messages/33/868959.jpg

ID358726 Agaricus bitorquis; Radomsko, ul. Górnickiego; gm. Radomsko, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE-56; 2022.06.09; przydroże; dąb, grusza; na ziemi dwa owocniki; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Błażejowi Gierczykowi, tak, notatka: nie
uwagi: GPS: 51st 5' 35" N 19st 26' 39" E

fot. 1348339 fot. 1348340 fot. 1348341 fot. 1348342 fot. 1348343 fot. 1348344

ID358739 Agaricus bitorquis; Gdańsk-Biskupia Górka, park miejski, pow. Gdańsk, woj. pomorskie, DA-80; 2022.05.23; jawor, klon, buk, grab, dąb; naga ziemia przy ulicy Pohulanka 3 owocniki; leg. Marian Sęktas; det. Marian Sęktas; eksykat: TAK zostanie wysłany do kustosza, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 1348491 fot. 1348492 fot. 1348493 fot. 1348494

ID360263 Agaricus bitorquis; 0,5 km E od wsi Karkoszki; gm. Gomunice, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE-46; 2022.08.14; bór sosnowy; pobocze szosy; na ziemi grupa kilku owocników; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Błażejowi Gierczykowi, tak, notatka: nie
uwagi: GPS: 51st 8' 26" N 19st 28' 57,3" E

fot. 1364508 fot. 1364509 fot. 1364510 fot. 1364511 fot. 1364512

ID361065 Agaricus bitorquis; 0,5 km N od wsi Tomaszów; gm. Ładzice, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE-45; 2022.09.10; młody las mieszany na terenie byłej żwirowni -wierzba, brzoza, robinia, sosna; na ziemi luźna grupa 8 owocników; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Błażejowi Gierczykowi, tak, notatka: nie
uwagi: GPS: 51,111522 19,415860

fot. 1371821 fot. 1371822 fot. 1371823 fot. 1371824 fot. 1371825 fot. 1371826 fot. 1371827 fot. 1371828 fot. 1371829 fot. 1371830

ID362525 Agaricus bitorquis; Goleniów,ul.Konstytucji 3 Maja, pow. goleniowski, woj. zachodniopomorskie, AB-65; 2022.10.13; zieleniec miezy blokami; gleba porośnięta trawą, Lp,Kl,dereń, lilak kilka owocników częściowo przykrytych ziemią; leg. Marcin Sławomir Lożek; det. Marcin Sławomir Lożek; eksykat: tak, tak, notatka: tak
uwagi: Pieczarka miejska, bardzo przyjemny pieczarkowy, zapach
fot. 1383340 fot. 1383341 fot. 1383342 fot. 1383343 fot. 1383344

owocnik

zarodniki

występowanie

jadalne czy trujące? 🟢 🛒

uwagi

wybrane okazy · selected collections ⇈

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

jadalne czy trujące? 🟢 🛒