Russula alnetorum (gołąbek olszowy)

cechy makroskopowe

Owocniki małe. Kapelusz fioletowy, winnopurpurowy, odbarwiający się w kierunku ochrowego, szarolilowego; 20-50 mm średnicy, początkowo wypukły, z wiekiem rozpostarty do wklęsłego; kruchy; powierzchnia gdy wilgotna to błyszcząca, sucha matowa; brzeg zaokrąglony, z wiekiem stopniowo mocno karbowany.

space

Trzon biały, szarzejący lub przejściowo żółknący; wzdłużnie bruzdowano-żeberkowany; bardzo kruchy; 28-55 × 7-12(16) mm.

space

Barwa wysypu zarodników biała.

space

występowanie

Jest w czekliście. ^[105]

Owocniki wyrastają latem i jesienią, zwykle pojedynczo, w miejscach wilgotnych, na ciężkich glebach, w pobliżu różnych gatunków olszy.

Czerwona Lista^[125] — V–narażony na wymarcie

uwagi

Pod synonimem Russula pumila "gołąbek karłowy" umieszczana jest forma związana z Alnus glutinosa i Alnus incana. W dawnym, węższym ujęciu gołąbek olszowy (Russula alnetorum) był związany z górskimi siedliskami zaroślowymi Alnus viridis. Obecnie uważa się te gatunku za identyczne.

jadalne czy trujące? 🟢

ważne! dla grzybiarzy

Jadalny^[105], choć z uwagi na nikłość rozmiaru i miąższu bez znaczenia.

nomenklatura, etymologia ℹ️ ⇈

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie

Russula alnetorum Romagn. • Russula pumila Rouzeau & F. Massart [🔉 * pū·mi·la] · Russula pumila Rouzeau et F. Massart [🔉 * pū·mi·la] · Russula alnetorum var. pumila (Rouzeau et F. Massart) Socha • (pl) gołąbek olszowy

pūmilus, -a, -um; pūmiliō, -ōnis (lat., adj.)
karłowaty, mały, drobny (w stosunku do innych porównywanych); rzeczownik pumilio - karzeł

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

Sarnari, M., 1998 — Monografia illustrata del Genere Russula in Europa. Tomo Primo. [46]
Skirgiełło A., 1991 — Flora Polska. Grzyby. Tom XX. Gołąbek (Russula). [20]
Einhellinger, A., 1985 — Die Gattung Rusula in Bayern. [50]
Michael, Hennig, Kreisel., 1983 — Handbuch fur Pilzfreunde 5. Milchlinge und Taublinge (2 Auf. 1983) [18V]
Svrcek, M., Erhart J., Erhartova, M., 1984 — Holubinky. [37]
Knudsen, H., Vesterholt, J., 2012 — Funga Nordica "2" [141]
Wojewoda W., 2003 — Checklist of polish larger basidiomycetes. [105]
Wojewoda, W., Ławrynowicz, M., 2006 — Czerwona lista grzybów wielkoowocnikowych w Polsce. [125]

dane w bazie „publikacje po 2000 r.”
Russula alnetorum Romagn.
synonimy: R. pumila Rouzeau & F. Massart
· publikacje: Bocian i in. 2018 · Brzeg i Lisiewska 2018 · Bujakiewicz 2003 (as: R. pumila) · Bujakiewicz 2004 (as: R. pumila) · Bujakiewicz 2006 (as: R. pumila) · Bujakiewicz 2011 · Bujakiewicz 2018 (as: R. pumila) · Bujakiewicz i Kujawa 2000 (as: R. pumila) · Bujakiewicz i Kujawa 2010 · Bujakiewicz i Stefaniak 2009 · Friedrich 2002 · Friedrich i Orzechowska 2002 (as: R. pumila) · Gierczyk i in. 2009 · Gierczyk i in. 2019a · Karasiński i in. 2015 · Kujawa 2009 · Kujawa i in. 2019 · Łuszczyński 2000c (as: R. pumila) · Łuszczyński 2001 (as: R. pumila) · Łuszczyński 2007 · Łuszczyński 2008 · Łyczek i Domian 2010 · Nita i Bujakiewicz 2004a · Nita i Bujakiewicz 2005 · Nita i Bujakiewicz 2006 · Nita i Bujakiewicz 2007 · Nita i Bujakiewicz 2009 · Ślusarczyk D. 2020 · Ślusarczyk 2005 (as: R. pumila) · Ślusarczyk 2019

znaleziska Russula alnetorum na terenie Polski

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na dzień 2023.09.12

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

AB-93 312165 DE-56 361713 DE-65 274783 362800

ID274783 Russula alnetorum; 1 km S od wsi Bobry, gm.Radomsko, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE-65; 2012.10.21; wierzbowe zarośla na skraju podmokłej, śródleśnej niecki; w pobliżu brzozy, osiki, sosny, olchy; na ziemi grupa kilkudziesięciu owocników; leg. Jacek Nowicki; det. Ala Mikołaj, Tomasz Ślusarczyk; eksykat: tak, u Ali Mikołaj, tak, notatka: nie
uwagi: 51st 0' 32,5" N i 19st 24' 10,8" E

https://www.bio-forum.pl/messages/33/776056.html

ID312165 Russula pumila; Puszcza Bukowa, 2,5 km na N od Binowa, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB-93; 2017.08.13; łęg źródliskowy; na błotnistej ziemi przy korzeniach Alnus glutinosa pojedynczo; leg. Grazyna Domian; det. Ala Mikołajczyk; eksykat: tak (u Ali Mikołajczyk), tak, notatka: tak
uwagi: Gatunek omówiony w wątku: https://www.bio-forum.pl/messages/33/939814.html

ID361713 Russula alnetorum; 1,5 km NE od osady Podcerkawizna; gm. Radomsko, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE-56; 2022.09.24; na pograniczu olsu i lasu mieszanego; na ziemi grupa kilku owocników; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy, Ani Kujawie, tak, notatka: nie
uwagi: GPS: 51,0331 19,4303

fot. 1377228 fot. 1377229 fot. 1377230 fot. 1377231 fot. 1377232 fot. 1377233 fot. 1377234

ID362800 Russula alnetorum; 1,5 km N od wsi Lgota Mała; gm. Kruszyna, pow. częstochowski, woj. śląskie, DE-65; 2022.10.08; śródleśny ols nad rzeczką; olcha, leszczyna; na ziemi grupa co najmniej 9 owocników; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy, Ani Kujawie, tak, notatka: nie
uwagi: GPS: 50,9976 19,3342

fot. 1385589 fot. 1385590 fot. 1385591 fot. 1385592 fot. 1385593 fot. 1385594