Cortinarius caperatus (Pers.) Fr. [🔉 kor·tī·na·ri·us *]

Kapelusz słomkowy, ochrowożółtawy, żółtobrązowy, młody z fioletowawym nalotem; 60-100 (120) mm średnicy, młody dzwonkowaty, potem wypukły, w końcu rozpostarty z garbkiem; powierzchnia często promieniście pomarszczona, matowa; brzeg u starszych egzemplarzy popękany.

Blaszki jasne, początkowo blade, potem gliniastobrązowe do rdzawoochrowych (cynamonowobrązowych); gęste, przyrośnięte do trzonu do zbiegających ząbkiem; ostrze karbowane.

Trzon -100 x -25 mm, equal; brudnobiaławy; z wąskim, błoniastym pierścieniem, często postrzępionym lub zanikający; powierzchnia nad pierścieniem z nalotem, poniżej pierścienia jedwabisty, długowłóknisty, pełny.

Miąższ białawy, marmurkowaty, o przyjemnym zapachu i łagodnym smaku.Kapelusz słomkowy, ochrowożółtawy, żółtobrązowy, młody z fioletowawym nalotem; 60-100 (120) mm średnicy, młody dzwonkowaty, potem wypukły, w końcu rozpostarty z garbkiem; powierzchnia często promieniście pomarszczona, matowa; brzeg u starszych egzemplarzy popękany.

Trzon -100 x -25 mm, equal; brudnobiaławy; z wąskim, błoniastym pierścieniem, często postrzępionym lub zanikający; powierzchnia nad pierścieniem z nalotem, poniżej pierścienia jedwabisty, długowłóknisty, pełny.

Pileus straw-colour, ocher-yellow, yellow-brown, when young lilac pruinose; 60-100 (120) mm broad, young bell-shaped, then expanding with umbo; surface radially wrinkled, dull; margin at maturity often radially cracked.
Lamellae pale, at first town-brown, rusty-ocher to cynnamon-brown in age; crowded, adnate to subdecurrent; edge notched.
Stipe up to 100 mm tall and 25 broad, equal; whitish; with narrow, membranous ring, often volatile; stipe surface above ring pruinose, below silky, longitudinally fibrillose, solid.
Flesh whitish; odor pleasant, taste mild.

Wysyp zarodników rdzawobrązowy. Zarodniki 11-14 x 7-9 µm, migdałowate, drobno brodawkowane, bez pory rostkowej.Wysyp zarodników rdzawobrązowy. Zarodniki 11-14 x 7-9 µm, migdałowate, drobno brodawkowane, bez pory rostkowej.

Miejscami pospolity. Owocniki wyrastają w grupach, masowo, od sierpnia do października w lasach iglastych, na kwaśnych glebach, często w towarzystwie Vaccinium myrtillus. Rzadko spotyka się je w lasach liściastych.Miejscami pospolity. Owocniki wyrastają w grupach, masowo, od sierpnia do października w lasach iglastych, na kwaśnych glebach, często w towarzystwie Vaccinium myrtillus. Rzadko spotyka się je w lasach liściastych.

Jadalny, smaczny. Dopuszczony do obrotu handlowego i przetwórstwa na terenie Polski. Owocniki szybko są "zarobaczywione" tj. porażone przez larwy owadów, nawet młode egzemplarze, z uwagi jednak na masywność i masowe występowanie dość łatwo jest zebrać ilość pozwalającą na konsumpcję. Tradycyjnie zbierany w Polsce i znany pod róznymi, regionalnymi nazwami, np. turek, niemka, kołpak, podbołotuszka.Jadalny, smaczny. Dopuszczony do obrotu handlowego i przetwórstwa na terenie Polski. Owocniki szybko są "zarobaczywione" tj. porażone przez larwy owadów, nawet młode egzemplarze, z uwagi jednak na masywność i masowe występowanie dość łatwo jest zebrać ilość pozwalającą na konsumpcję. Tradycyjnie zbierany w Polsce i znany pod róznymi, regionalnymi nazwami, np. turek, niemka, kołpak, podbołotuszka.

Gatunek dość charakterystyczny wśród zasłonakowatych z racji posiadania błoniastego pierścienia na trzonie. Zwraca uwagę swoim rozmiarem i masowym występowaniem. Liczne podobne gatunki zasłonaków (Cortinarius) nie mają skórzastego pierścienia na trzonie.
Jest to jedyny w Europie przedstawiciel tego rodzaju (Rozites obecnie łączonego z Cortinarius).Gatunek dość charakterystyczny wśród zasłonakowatych z racji posiadania błoniastego pierścienia na trzonie. Zwraca uwagę swoim rozmiarem i masowym występowaniem. Liczne podobne gatunki zasłonaków (Cortinarius) nie mają skórzastego pierścienia na trzonie.
Jest to jedyny w Europie przedstawiciel tego rodzaju (Rozites obecnie łączonego z Cortinarius).

Mało prawdopodbna ale możliwa jest pomyłka z rosłymi owocnikami strzępiaka ceglastego (Inosperma erubescens) - rozmiar owocników w skrajnych przypadkach jest zbliżony, podobieństwo dotyczy barwy blaszek i w pewnym stopniu formy owocnika. Grzyby te rosną w różnych siedliskach. Taka pomyłka może zdarzyć się jeśli przechodzi się porządku dziennego nad szczegółami: "przez zachłanność gdy brak grzybów i na bezgrzybiu i rak ryba" [za opis takiego przypadku zatrucia dziękuję koledze T.].Mało prawdopodbna ale możliwa jest pomyłka z rosłymi owocnikami strzępiaka ceglastego (Inosperma erubescens) - rozmiar owocników w skrajnych przypadkach jest zbliżony, podobieństwo dotyczy barwy blaszek i w pewnym stopniu formy owocnika. Grzyby te rosną w różnych siedliskach. Taka pomyłka może zdarzyć się jeśli przechodzi się porządku dziennego nad szczegółami: "przez zachłanność gdy brak grzybów i na bezgrzybiu i rak ryba" [za opis takiego przypadku zatrucia dziękuję koledze T.].

Specie easy to recognize thanks to its size, fruiting in large groups and stipe with membranous ring. Other species from close zasłonak (Cortinarius) genus do not have such ring but have fibrillous cortina.