grzyby.pl
 » Grzyby Polski » Reg. Fungi » Div. Ascomycota » subDiv. Pezizomycotina » Cl. Pezizomycetes » subCl. Pezizomycetidae » Ord. Pezizales » Fam. Tuberaceae »

Choiromyces meandriformis Vittad.

piestrak jadalny
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Choiromyces meandriformis (piestrak jadalny)
Choiromyces meandriformis (piestrak jadalny)
Choiromyces meandriformis (piestrak jadalny)
Choiromyces meandriformis (piestrak jadalny)
Choiromyces meandriformis (piestrak jadalny)
Choiromyces meandriformis (piestrak jadalny)
Choiromyces meandriformis (piestrak jadalny)
Choiromyces meandriformis (piestrak jadalny)

opis

Owocniki podziemne, bulwiaste, mniej lub bardziej nieregularne, tak jak ziemniak. Wielkość zmienna, ale przeważnie duże, od kilku do kilkunastu centymetrów szerokości. Zewnętrzna okrywa jasna, kremowa, żółtobrązowawa, z różowym odcieniem, jasnobrązowa; bardzo cienka, związana ściśle z wnętrzem, gładka, często spękana na poletka.

space

Zapach o różnej intensywności, silniejszy podczas wysychania, w zależności od natężenia przypominający "zieleninę", gotowaną kukurydzę, silny aromatyczny do nieprzyjemnego mysiego. Smak łagodny, przyjemny.

space

cechy mikroskopowe

Worki maczugowate, z długimi trzonkami, 120-180 µm długości, z 8 zarodnikami.

space

występowanie

Jest w czekliście Chmiel (2006).[140]
Mimo, że to grzyb podziemny to stosunkowo często jest dostrzegany z uwagi na to, że górna część bulwiastych owocników często wystaje ponad ziemię. Mają też bardzo duże rozmiary i jasną barwę więc stosunkowo łatwo można je wtedy zauważyć. Owocniki są znajdowane od lata do jesieni w różnych rodzajach lasów na glebach zasobnych, obojętnych lub zasadowych.

jadalne czy trujące? 🟡🟢

Z uwagi na znaczne podobieństwo do wysoko cenionej, jadalnej, trufli białej (Tuber magnatum) budzi nadzieję u znalazców lub może być używany jako fałszywka. Jest jednak bezwartościowy kulinarnie z uwagi na nieciekawy aromat oraz z uwagi na to, że na surowo jest trujący, powoduje lekkie zaburzenia gastryczne.[133s301][134]

space

uwagi

Podobnie w zewnętrznym wyglądądzie jest trufla biała (Tuber magnatum), ma ona przeciętnie mniejsze owocniki, dojrzałe wnętrze jest czerwonawe z białymi żyłkami, smak i zapach przyjemne, nieco przypominające czosnek. Różnica mikroskopowa jest zasadnicza - worki liczą 1-3(4) zarodniki a te są pokryte siateczką o szerokich oczkach. Występuje tylko w rejonie śródziemnomorskim, w Włoszech w Piemoncie, stąd inna jej polska nazwa - trufla piemoncka.

wybrane okazy · selected collections

#29
05 08 31 - 1
/Sucha Beskidzka/
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • Dermek A., Pilat A., 1991 — Poznajemy grzyby. p.13 [8]
  • Ławrynowicz M., 1988 — Flora Polska. Grzyby (Mycota). Tom XVIII. Jeleniakowate (Elaphomycetales). Truflowe (Tuberales). p.122 [82]
  • Hagara, L., Antonin, V., Baier, J., 1999 — Houby. p.26 [49]
  • Gminder A., Böhning T., 2009 — Jaki to grzyb? p.301 [133]
  • Chmiel, M.A., 2006 — Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski. Checklist of Polish larger Ascomycetes. [140]
  • dane w bazie „publikacji po 2000 r.” #[138]
    Choiromyces meandriformis Vittad. · uwagi: wg Nordic Macromycetes synonim Ch. venosus
    publikacje: Łuszczyński 2000a, Halama i Panek 2000, Kujawa 2005 (as: Choiromyces venosus), Gumińska 2000 (as: Ch. venosus), Kujawa i Gierczyk 2011, Kujawa i Gierczyk 2013, Kujawa i Gierczyk 2013a, Łuszczyński 2012, Krotoski 2006 (as: Ch. venosus), Krotoski 2012 (as: Ch. venosus), Wojewoda i in. 2016, Kozłowska i in. 2019a (as: Choiromyces venosus), Chachuła i Fiedor 2020, Komur i in. 2021

znaleziska Choiromyces meandriformis na terenie Polski

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na dzień 2023.04.11

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

CE-50 19968 DE-67 204136 DF-97 190457 DF-98 187626 DG-07 19967 EC-34 323954 EE-84 73579 EF-35 92303 EF-90 197588 EG-09 122008 122013 122010 FF-85 138975 FG-00 332884 122007 FG-15 105539 FG-26 105039 FG-28 42327 FG-33 345580 333910 122908

 ID19967  Choiromyces meandriformis; Sucha Beskidzka, DG-07; 2005.08.28; las mieszany, dęby, sosny; b/d; leg. Janusz Maciejowski; det. Marek Snowarski; eksykat: 050831-1 Snowarski, tak, notatka: tak; publikacja: Kujawa 2005. "Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych" - nowa forma gromadzenia danych mikologicznych pochodzących od amatorów. Podsumowanie roku 2005. Przegl. Przyr. 16 (3-4): 17-52
uwagi:

 ID19968  Choiromyces meandriformis; 2 km E, Siechnice, pow. Święta Katarzyna, dolnośląskie, CE-50; 2004.04.17; pod grabami/klonem polnym; ziemia żyzna, o strukturze gruzełkowej dwa gniazda w odległości 2 m od siebie; leg. Marek Snowarski; det. Marek Snowarski; eksykat: 2004.07.14-1, tak, notatka: tak; publikacja: Kujawa 2005. "Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych" - nowa forma gromadzenia danych mikologicznych pochodzących od amatorów. Podsumowanie roku 2005. Przegl. Przyr. 16 (3-4): 17-52
uwagi: w 2004 zauważone zostały owocniki wystające nieco ponad powierzchnę ziemi
w 2005 nie były obserwowane
gleba nie była rozkopywana w poszukiwaniu kolejnych

 ID42327  Choiromyces meandriformis; Rezerwat Cisy w Serednicy, Leśnictwo Wańkowa. Nadleśnictwo Brzegi Dolne, FG-28; 2006.08.28; Las mieszany; na ziemi jeden owocnik; leg. Piotr Chachuła; det. Anna Hreczka; eksykat: Tak, w Stacji ZBŚRiL PAN, 6/PC/3.02.12, tak, notatka: tak; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2013a. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VIII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2012. Przegląd Przyrodniczy 24(4): 10-41
uwagi: W okolicy Serednicy znane są dwa miejsca, gdzie rosną te grzyby.

fot. 53765

ID73579 Choiromyces meandriformis; Las Dąbrowa - Bilcza, pow. kielecki, woj. świętokrzyskie, EE-84; 2007.06.16; Ścieżka leśna w lesie dębowo-sosnowym z domieszką brzóz i osik; gliniaste dwa owocniki - jeden wystawał, drugi był pod ziemią; leg. Marcin Fałdziński; det. Piotr Chachuła; eksykat: tak - zostanie wysłany do Kustosza Bazy, tak, notatka: tak - zapis wideo
uwagi: Dn. 16.07.2007 w tym samym lesie, ale ok 200 metrów dalej znalazłem kolejny owocnik.

Więcej w wątku: bio-forum.pl /messages/33/100786.html Godz 21.17 - myślałem, że podnoszę zejściową gęśnicę wiosenną

Eksykat z innej lokalizacji - las jodłowo - sosnowy, został niestety skonsumowany
bio-forum.pl /messages/34/104688.html Piestrak jadalny - jak przyrządzać?

fot. 112348
Piestrak jadalny - Choiromyces meandriformis

 ID92303  Choiromyces meandriformis; Szczytniki, las szczytnicki, gmina Wiślica, pow. buski, woj. świętokrzyskie, EF-35; 2007.06.07; las mieszany z przewagą grabu, dębu i sosny; zagłębione w ziemi, widoczna tylko niewielka część owocników w grupach po kilka owocników,; leg. Zbigniew Oziębło; det. Zbigniew Oziębło; eksykat: TAK, w Stacji ZBŚRiL PAN, 2/ZO/23.05.08, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008. Przegląd Przyrodniczy 22(1): 17-83
uwagi:
fot. 151150 fot. 151151 fot. 151152

 ID105039  Choiromyces meandriformis; 4 km W , Sanok, podkarpacie, FG-26; 2008.06.26; las jodłowo-grabowy; przy korzeniach jodły pojedynczo; leg. Andrzej Jasik; det. Irena J; eksykat: TAK, w Stacji ZBŚRiL PAN, 2/IJ/3.07.08, nie, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008. Przegląd Przyrodniczy 22(1): 17-83
uwagi: stanowisko słoneczne przy drodze leśnej
potwierdzone przes sanepid w Sanoku

 ID105539  Choiromyces meandriformis; 2,5 km NW, Sanok, pow.Sanok, podkarpackie, FG-15; 2008.06.18; las buczyny karpackiej(buk,jodła,sosnabrzozadąb,olsza szara,grab); pod ściólką, zagrzebane w ziemi; pojedynczo;; leg. Edward Tomczewski; det. Anna Kujawa; eksykat: TAK, w Stacji ZBŚRiL PAN, 1/AT/3.07.08, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008. Przegląd Przyrodniczy 22(1): 17-83
uwagi: fot. 180865

 ID122007  Choiromyces meandriformis; Dzielec gm. Cieklin pow. Jasło, 2 km NW, FG-00; 2008.06.15; Las dębowo - grabowy z jodłą i gęstym podszyciem; w grubej warstwie zbutwiałej ściółki, podłoże gliniaste 2 owocniki częściowo wystające z ziemi, pod nim trzeci; leg. Zygmunt Augustowski; det. Zygmunt Augustowski; eksykat: tak, w zbiorach zgłaszającego, <080615 Choiromyces meandriformis>, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008. Przegląd Przyrodniczy 22(1): 17-83
uwagi: Piestrak jadalny
fot. 219217 fot. 219218

 ID122008  Choiromyces meandriformis; Bednarskie, gm. Lipinki, pow Gorlice, EG-09; 2008.06.18; stary, cienisty las jodłowy z grabem i bukiem; w grubej warstwie zbutwiałej ściółki zmieszanej z ziemią, podłoże gliniaste gniazdo kilkunastu młodych owocników, niektóre wystawały wierzchołkami z ziemi; leg. Zygmunt Augustowski; det. Zygmunt Augustowski; eksykat: tak, w zbiorach zgłaszającego, <080618 Choiromyces meandriformis>, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008. Przegląd Przyrodniczy 22(1): 17-83
uwagi: Piestrak jadalny
fot. 219222 fot. 219223

 ID122010  Choiromyces meandriformis; Pagorzyna gm. Lipinki, pow Gorlice, 1.5 km W, EG-09; 2008.06.28; cienisty las jodłowy z dębem i bukiem; w gliniastej ziemi pod cienką warstwą ściółki, częściowo wystawał na powierzchnię pojedynczo; leg. Zygmunt Augustowski; det. Zygmunt Augustowski; eksykat: tak, w zbiorach zgłaszającego, <080628 Choiromyces meandriformis>, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008. Przegląd Przyrodniczy 22(1): 17-83
uwagi: Piestrak jadalny
fot. 219230

 ID122013  Choiromyces meandriformis; Biecz pow. Gorlice, 2 km W, EG-09; 2008.08.01; cienisty las jodłowy z dębem; w ziemi pod cienką warstwą ściółki, częściowo wystawał na powierzchnię jeden owocnik; leg. Zygmunt Augustowski; det. Zygmunt Augustowski; eksykat: tak, w zbiorach zgłaszającego, <080801 Choiromyces meandriformis>, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008. Przegląd Przyrodniczy 22(1): 17-83
uwagi: Piestrak jadalny
fot. 219241

 ID122908  Choiromyces meandriformis; Moszczaniec, pow. sanocki, woj. podkarpackie, ok. 3 km NW, FG-33; 2008.07.16; las iglasty z przewagą sosny; na gliniastej drodze lesnej, wymyte przez ulewę 2 owocniki; leg. Tomasz Pachlewski; det. Tomasz Pachlewski; eksykat: Tak, w Stacji ZBŚRiL PAN, 8/TP/21.12.08, nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008. Przegląd Przyrodniczy 22(1): 17-83
uwagi:

ID138975 Choiromyces meandriformis; 1,5 km E Kąkolówka, gmina Błażowa, podkarpackie, FF-85; 2007.07.12; las jodłow z udziałem buka i grabu; częściowo wystawał z ziemi pojedynczo; leg. Sławek Nowak; det. Sławek Nowak; eksykat: tak, tak, notatka: nie
uwagi: Podczas suszenie wydzielal intensywny zapach
fot. 258303 fot. 258304 fot. 258305 fot. 258306

 ID187626  Choiromyces meandriformis; Jasienica (gmina Sułkowice), pow. myślenicki, woj. małopolskie, DF-98; 2011.06.19; las iglasty (świerki i jodły) z pojedynczymi bukami; wystawał z ziemi kawałek owocnika 2 owocniki, w tym 1 bardzo duży; leg. Waldemar Czerniawski; det. Waldemar Czerniawski; eksykat: Tak, w Stacji ZBŚRiL PAN, 2/WC/2.09.11, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2013. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2011. Przegląd Przyrodniczy 24(2): 3-44
uwagi: Zdjęcia w wątku: https://www.bio-forum.pl/cgi-local/board-auth.cgi?file=/33/414825.html

ID190457 Choiromyces meandriformis; Beskid Makowski (zbocza góry Chełm), pow. suski, woj. małopolskie, DF-97; 2011.08.13; las jodłowy z pojedynczymi modrzewiami; w igliwiu, częsciowo owocnik podziemny dwa owocniki, w tym jeden miał ok. 8-10 cm; leg. Waldemar Czerniawski; det. Waldemar Czerniawski; eksykat: Tak (prześlę), nie, notatka: nie
uwagi: Posiadam tylko fotografie cech mikro:
fot. 439716 fot. 439717 fot. 439718

 ID197588  Choiromyces meandriformis; między Kornatką a Czasławiem, pow. Myślenice, woj. małopolskie, EF-90; 2011.08.09.; las o charakterze grądu z dominacją graba w drzewostanie; na ziemi około 5 bulwiastych owocników, z których większość skupiona w pęk; leg. Krzysztof Stawowczyk; det. Krzysztof Stawowczyk; eksykat: Tak; złożono u dr. Mleczko, docelowo zielnik KRA-F, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2013a. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VIII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2012. Przegląd Przyrodniczy 24(4): 10-41
uwagi: fot. 477386 fot. 477387

 ID204136  Choiromyces meandriformis; 2 km SE od wsi Jasień, gm. Kobiele Wielkie, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE-67; 2012.07.07; las mieszany -brzoza, świerk, kruszyna; w ziemi grupka kilku owocników; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: ZBŚRiL PAN, 3/JN/28.09.2015, tak, notatka: nie
uwagi: 50st 59' 26,5" N i 19st 35' 40" E

fot. 512562 fot. 512563 fot. 512564

Pierwszego owocnika tego gatunku znalazłem tam już kilka lat temu. Leżał nadgryziony na ziemi, zapewne porzucony przez spłoszone zwierzę. Co roku teren tam jest mocno zryty przez zwierzęta poszukujące tego grzybka.

ID323954 Choiromyces meandriformis; ok.2km na NE od miejscowości Czernice Borowe,gm.Czernice Borowe, pow. przasnyski, woj. mazowieckie, EC-34; 2019.06.28; monokultura grabowa; ziemia Pojedynczy owocnik; leg. Romuald Tomaszewski; det. Romuald Tomaszewski; eksykat: tak,zostanie przesłany do kustosza bazy, tak, notatka: nie
uwagi: https://www.bio-forum.pl/messages/33/1071177.html

ID332884 Choiromyces meandriformis; Cieklinka, pow. gorlicki, woj. podkarpackie, FG-00; 2020.06.20; Las jodłowy; owocniki podziemne licznie; leg. Waldemar Czerniawski; det. Waldemar Czerniawski; eksykat: Tak, przeslę, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 1148210 fot. 1148211 fot. 1148212

Owocniki wyrastały bardzo licznie. Mikroskopowo nie były dojrzałe.

ID333910 Choiromyces meandriformis; Lipowiec, pow. krośnieński, woj. podkarpackie, FG-33; 2020.07.05; polna droga na granicy lasu i łąki; na środku drogi, w ziemi 1 owocnik do połowy odsłonięty; leg. Anna Hreczka; det. Anna Hreczka; eksykat: Tak, zostanie przesłany do kustosza bazy, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 1156575

ID345580 Choiromyces meandriformis; Wola Niżna, pow. krośnieński, woj. podkarpackie, FG-33; 2013.08.24; las głównie jodłowo bukowy z domieszkami; w ziemi, częściowo odsłonięty jeden owocnik; leg. Anna Hreczka; det. Anna Hreczka; eksykat: Tak, zostanie przesłany do kustosza bazy, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 1229821 fot. 1229822

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji