grzyby.pl

Scleroderma citrinum Pers.

tęgoskór cytrynowy, tęgoskór pospolity
Scleroderma aurantium L.: Vaill.) Pers. · Scleroderma vulgare Hornem.
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Scleroderma citrinum (tęgoskór cytrynowy)
grupa owocników w różnym wieku, pod bukami, podłoże piaszczyste, skraj bagienka; 12.07.1998, Dolny Śląsk, lasy milickie; copyright © by Marek Snowarski
Scleroderma citrinum (tęgoskór cytrynowy)
owocnik w grupie, pod bukami, podłoże piaszczyste, skraj bagienka
Scleroderma citrinum (tęgoskór cytrynowy)
przekrój przez młody i średnio dojrzały owocnik
Scleroderma citrinum (tęgoskór cytrynowy)
Scleroderma citrinum (tęgoskór cytrynowy)

owocnik

Scleroderma citrinum (tęgoskór cytrynowy)
Owocnik kulisty lub bulwiasty, duży, do 100 mm średnicy; trzon szczątkowy w postaci pęku białawych strzępek; w różnych odcieniach żółci i brązu, czasem z odcieniem pomarańczowym lub cytrynowym; powierzchnia spękana na duże poletka i często z odstającymi łuskami.

Okrywa gruba, do kilku (5) mm; dojrzała rozrywa się nieregularnie na szczycie.

Wnętrze (gleba) początkowo białawe, szybko fioletowe, z wiekiem szaroczarne - na przekroju przypomina utarty mak, dojrzałe oliwkowobrązowe do zielonkawoszarego - sproszkowane; zapach silny, aromatyczny.Owocnik kulisty lub bulwiasty, duży, do 100 mm średnicy; trzon szczątkowy w postaci pęku białawych strzępek; w różnych odcieniach żółci i brązu, czasem z odcieniem pomarańczowym lub cytrynowym; powierzchnia spękana na duże poletka i często z odstającymi łuskami.

space

Wnętrze (gleba) początkowo białawe, szybko fioletowe, z wiekiem szaroczarne - na przekroju przypomina utarty mak, dojrzałe oliwkowobrązowe do zielonkawoszarego - sproszkowane; zapach silny, aromatyczny.

Sporocarp spherical or tuberous, large, up to 100 mm in diameter; stipe rudimentary in the form of a tuft of whitish mycelial strands; in various shades of yellow and brown, sometimes with orange or lemon tint; surface areolate and often with coarse scales.

Peridium thick, up to several (5) mm; mature ruptures irregularly at the apex.

Interior (gleba) initially whitish, soon violet, with age grey-black - in cross section reminds of ground poppy-seeds, mature olive-brown to greenish-grey - powdered; odour strong, aromatic.

Sporocarp spherical or tuberous, large, up to 100 mm in diameter; stipe rudimentary in the form of a tuft of whitish mycelial strands; in various shades of yellow and brown, sometimes with orange or lemon tint; surface areolate and often with coarse scales.

space

Interior (gleba) initially whitish, soon violet, with age grey-black - in cross section reminds of ground poppy-seeds, mature olive-brown to greenish-grey - powdered; odour strong, aromatic.

zarodniki

Zarodniki kuliste, powierzchnia kolczasta i siateczkowana; 7-15 µm średnicy.Zarodniki kuliste, powierzchnia kolczasta i siateczkowana; 7-15 µm średnicy.
Spores globose, surface spinose and reticulate; 7-15 µm średnicy.
Spores globose, surface spinose and reticulate; 7-15 µm średnicy.

występowanie

Jest w czekliście.[105]
Bardzo pospolity. Owocniki wyrastają latem i jesienią, zwykle w grupach, na powierzchni ziemi lub nieco zagłębione, czasem na pniakach i pniach, przeważnie na ubogich, piaszczystych glebach w lasach iglastych, na obrzeżach lasów i poboczach dróg leśnych.Bardzo pospolity. Owocniki wyrastają latem i jesienią, zwykle w grupach, na powierzchni ziemi lub nieco zagłębione, czasem na pniakach i pniach, przeważnie na ubogich, piaszczystych glebach w lasach iglastych, na obrzeżach lasów i poboczach dróg leśnych.
Very common specie. Fruitbodies grow mostly gregarious on poor, acid, sandy soils, mainly in coniferous forests & on forest edges.
Very common specie. Fruitbodies grow mostly gregarious on poor, acid, sandy soils, mainly in coniferous forests & on forest edges.

jadalne czy trujące? 🔴

Trujący, zjedzony w większej ilości powoduje zaburzenia gastryczne.[134] Z uwagi na dość luźne zewnętrze i wewnętrzne podobieństwo do trufli oraz swoisty aromat, bywa używany jako grzyb przyprawowy. Nie należy jednak go w tej roli używać z uwagi na toksyczność.Trujący, zjedzony w większej ilości powoduje zaburzenia gastryczne.[134] Z uwagi na dość luźne zewnętrze i wewnętrzne podobieństwo do trufli oraz swoisty aromat, bywa używany jako grzyb przyprawowy. Nie należy jednak go w tej roli używać z uwagi na toksyczność.
Poisonous.
Poisonous.
Czasami używany jako przyprawa - być może z powodu utożsamiania w ludowej wiedzy z truflą - czyli w funkcji "trufli dla ubogich". Owszem tęgoskór ma dość przyjemny zapach i bulwiasty kształt, jest to jednak zupełnie inny gatunek niż trufla, w dodatku trujący.Czasami używany jako przyprawa - być może z powodu utożsamiania w ludowej wiedzy z truflą - czyli w funkcji "trufli dla ubogich". Owszem tęgoskór ma dość przyjemny zapach i bulwiasty kształt, jest to jednak zupełnie inny gatunek niż trufla, w dodatku trujący.
Podobny tęgoskór kurzawkowy (Scleroderma bovista) ma wyraźny, gruby nibytrzon i cienkie perydium (1 mm).Podobny tęgoskór kurzawkowy (Scleroderma bovista) ma wyraźny, gruby nibytrzon i cienkie perydium (1 mm).

Similar tęgoskór kurzawkowy (Scleroderma bovista) can be distinguished by thinner peridium (ca. 1 mm) and distinct thick stalk.

space

Na grzybni tęgoskóra pospolitego rozwija się rzadki, chroniony borowikowiec tęgoskórowy (Pseudoboletus parasiticus) "podgrzybek pasożytniczy".Na grzybni tęgoskóra pospolitego rozwija się rzadki, chroniony borowikowiec tęgoskórowy (Pseudoboletus parasiticus) "podgrzybek pasożytniczy".

Scleroderma citrinum is parasitized by rare, parasitic bolete borowikowiec tęgoskórowy (Pseudoboletus parasiticus).

space

wybrane okazy · selected collections

znalezisko 20050926.6.05 - Scleroderma citrinum (tęgoskór cytrynowy); Czechy, okolice Trzebonia
050926-6
/Czechy, okolice Trzebonia/ #9
znalezisko 20051001.14.05 - Scleroderma citrinum (tęgoskór cytrynowy); Czechy, Trebonsko, Luznice, Dvur Hamr
051001-14
/Czechy, Trebonsko, Luznice, Dvur Hamr/ #11