Tx: 1493
grzyby.pl

Lactarius lignyotus Fr. [🔉 lak·tār·i·us *]

mleczaj przydymiony
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Lactarius lignyotus (mleczaj przydymiony)
pokazana po zalogowaniu
grupa w mchu, pod świerkami
Lactarius lignyotus (mleczaj przydymiony)
Lactarius lignyotus (mleczaj przydymiony)

owocnik

Kapelusz jednolicie, pięknie, ciemnobrunatny, aż czarny; 20-70(100) mm średnicy, wypukły, ze stożkowatym centrum; powierzchnia matowa, aksamitna, sucha, drobno pofałdowana, pomarszczona; cienkomięsty, młody łamliwy, z wiekiem elastyczny; brzeg podwinięty, potem podgięty.

space

Trzon barwy kapelusza, nieco jaśniejszy, zwłaszcza ku podstawie; 50-120 x 4-15 mm, walcowaty, nieco spłaszczony, z białawym nalotem; gładki lub wzdłużnie pomarszczony, w górze z listwami biegnącymi od blaszek.

space

Pileus homogeneously, beautifully dark brown, near black; 20-70(100) mm in diameter, convex, with a central conic-shaped umbo; surface dull, velutinous, dry, finely undulating, wrinkled; thin-fleshed, when young brittle, with age elastic; margin incurved, later decurved.

space

Stipe concolourous with the cap, slightly lighter-coloured, particularly towards the base; 50-120 x 4-15 mm, cylindrical, slightly compressed, with whitish pruina; smooth or longitudinally wrinkled, at the apex ridges decurrent from the lamellae.

space

zarodniki

Wysyp zarodników jasnoochrowy. Zarodniki prawie kuliste, z brodaweczkami połączonymi w siateczkę, 9-10.5 x 9-10 µm.

Spore print light ochre. Spores subglobose, finely verrucose connected to form a reticulum, 9-10.5 x 9-10 µm.

występowanie

jest w czekliście [105]

Nieczęsty. Od lata do jesieni w starych lasach świerkowych, na pogórzu i w górach, w mszystych miejscach, na kwaśnych glebach.

Not common. In mountains in old Picea forests.

jadalne czy trujące? 🟢

ważne! dla grzybiarzy

Jadalny [105]. Może być jedzony na surowo posypany solą [133].

Edible.

uwagi

Lactarius fuliginosus (mleczaj jelonek)

Podobny mleczaj ciemny (Lactarius picinus) nie ma stożkowatego centrum kapelusza, powierzchnia kapelusza jest gładka, nie jamkowata, górny odcinek trzonu nie jest pomarszczony.

space

space

wybrane okazy · selected collections ⇈

#2
tp.081001-16TP221208
leg. Tomasz Pachlewski
/Szklarska Poręba Górna, pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie, ok. 1 km S/

nomenklatura, etymologia ℹ️ ⇈

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie
Lactarius lignyotus Fr. [🔉 lak·tār·i·us *] • (pl) mleczaj przydymiony
lactārius, -a (lat., subst., n) — u Rzymian roślina wydzielająca sok mleczny; od lat. lac, -is (mleko); współcześnie nazwa rodzaju grzybów (mleczaj) których owocniki przy zranieniu wydzielą sok mleczny (zwykle białej barwy)
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

  • publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

    Anonim (1968)[2597]Anonim (1968) Compte-redu du IV-éme Congrés des Mycologues Europeéns Warszawa 1968.[2597], Bartoszek & Mleczko (2019)[1301]Bartoszek & Mleczko (2019) Przyroda Gorczańskiego Parku Narodowego.[1301], Bujakiewicz (1974)[3350]Bujakiewicz (1974) Stosunki mikosocjologiczne w lasach północnego stoku Masywu Babiej Góry.[3350], Bujakiewicz (1979)[2635]Bujakiewicz (1979) Grzyby Babiej Góry. I. Mikoflora lasów.[2635], Bujakiewicz (2004)[1339]Bujakiewicz (2004) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.[1339], Bujakiewicz (2018)[1344]Bujakiewicz (2018) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.[1344], Domański et al. (1960)[2710]Domański et al. (1960) Mikoflora Bieszczadów Zachodnich (Wetlina 1958).[2710], Domański et al. (1963)[2711]Domański et al. (1963) Mikoflora Bieszczadów Zachodnich. II. (Ustrzyki Górne, 1960).[2711], Domański Z. (1965)[2717]Domański Z. (1965) Grzyby wyższe okolic Kowańca (Gorce).[2717], Dominik & Pachlewski (1956)[2733]Dominik & Pachlewski (1956) Badanie mikotrofizmu zespołów roślinnych regla dolnego w Tatrach.[2733], Flisińska (2004)[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). T. 1 & 2.[1452], Frejlak (1973)[2793]Frejlak (1973) Grzyby wyższe kotła Morskiego Oka w Tatrach.[2793], Gierczyk et al. (2009)[1482]Gierczyk et al. (2009) Grzyby wielkoowocnikowe Polskich Bieszczadów. Część I.[1482], Gierczyk et al. (2018)[1501]Gierczyk et al. (2018) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Western Sudety Mountains and Western Sudety Foothills (SW Poland). Part 1.[1501], Gierczyk et al. (2019)[1495]Gierczyk et al. (2019) Macrofungi of the Bieszczady Mountains.[1495], Grodzińska et al. (1973)[3799]Grodzińska et al. (1973) Wycieczka geobotaniczna: Bory Nowotarskie - Skalice - Pieniny.[3799], Gumińska (1966)[2818]Gumińska (1966) Mikoflora lasów jodłowych okolic Muszyny.[2818], Kujawa & Gierczyk (2011)[1771]Kujawa & Gierczyk (2011) Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008.[1771], Kujawa & Gierczyk (2013)[1774]Kujawa & Gierczyk (2013) Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2011.[1774], Kujawa & Gierczyk (2016)[1776]Kujawa & Gierczyk (2016) Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IX. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2013.[1776], Łuszczyński (2004)[1890]Łuszczyński (2004) Basidiomycetes of coniferous forest communities in the Góry Świętokrzyskie Mts.[1890], Łuszczyński (2007)[1896]Łuszczyński (2007) Diversity of Basidiomycetes in various ecosystems of the Góry Świętokrzyskie Mts.[1896], Łuszczyński (2008)[1898]Łuszczyński (2008) Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist.[1898], Narkiewicz (2011)[1997]Narkiewicz (2011) Sprawozdanie z XXI wystawy świeżych grzybów w Jeleniej Górze.[1997], Narkiewicz (2019)[2003]Narkiewicz (2019) Grzyby i śluzowce.[2003], Narkiewicz et al. (2013)[2002]Narkiewicz et al. (2013) Grzyby i śluzowce.[2002], Nespiak (1960)[3036]Nespiak (1960) Notatki mikologiczne z Tatr.[3036], Nespiak (1962)[3038]Nespiak (1962) Grzyby.[3038], Ronikier (2012)[2144]Ronikier (2012) Fungi of the Sarnia Skała massif in the Tatra Mountains (Poland).[2144], Rudnicka-Jezierska (1965)[3160]Rudnicka-Jezierska (1965) Materiały do mikoflory Tatrzańskiego Parku Narodowego.[3160], Schroeter (1889)[3184]Schroeter (1889) Die Pilze Schlesiens. Erste Hälfte.[3184], Skirgiełło (1998)[1066]Skirgiełło (1998) Grzyby (Mycota). 25. Podstawczaki (Basidiomycetes). Gołąbkowe (Russulales). Gołąbkowate (Russulaceae) II. Mleczaj (Lactarius) .[1066], Wojewoda (2000)[2637]Wojewoda (2000) Grzyby.[2637], Wojewoda et al. (2004)[2537]Wojewoda et al. (2004) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu "Bór na Czerwonem" w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej (Karpaty Zachodnie).[2537], Wojewoda et al. (2016)[2542]Wojewoda et al. (2016) Grzyby makroskopijne Gorców (Karpaty Zachodnie).[2542]

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na 20.05.2025 09:39 1 znaleziska Lactarius lignyotus (mleczaj przydymiony) na terenie Polski

ID na żółtym tle, to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację ze statusem przyjęty [tj. wpis poprawny pod względem formalnym].

Poniżej są pokazane fotografie załączone do wpisu GRej. Po kliknięciu na ID wpisu, w rekordzie GRej czasem mogą być pokazane fotografie z wątku bio-forum.pl związanego z tym wpisem; w tym wypadku bez 100% pewności, czy dotyczą one wpisu. Aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

AE78 122928 156294 DF97 189277 DG27 172703 EE55 355557 FF93 273908 344585

ID 122 928 oznaczenie: Lactarius lignyotus; lokalizacja: Szklarska Poręba Górna, pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie, ok. 1 km S, AE78; data zbioru: 1 paź 2008; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las świerkowo-bukowy, w wąwozie potoku, na omszałym, próchniejącym pniu, jeden owocnik; leg. Tomasz Pachlewski, det. Anna Kujawa; eksykat: Tak, w Stacji ZBŚRiL PAN, 16/TP/22.12.08; uwagi: fot.221415 fot.221416; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008. Przegląd Przyrodniczy 22(1): 17-83;

ID 156 294 oznaczenie: Lactarius lignyotus; lokalizacja: Szklarska Poręba Górna, las przy ulicy Armii Krajowej, pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie, AE78; data zbioru: 9 sie 2009; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las świerkowy, na zmurszałym pniaku świerkowym, 2 owocniki; leg. det. Tomasz Pachlewski; eksykat: BGF/BF/TP/090809/0002; uwagi: [fotografie: okoliczności towarzyskie nie sprzyjały fotografowaniu];

ID 172 703 oznaczenie: Lactarius lignyotus; lokalizacja: Zubrzyca Górna, pow. nowotarski, woj. małopolskie, DG27; data zbioru: 22 sie 2010; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las iglasty, na ziemi, w grupie kilku owocników rosnących w promieniu kilku metrów; leg. det. Waldemar Czerniawski; eksykat: Tak, w Stacji ZBŚRiL PAN, 2/WC/5.01.11; uwagi: fot.368048 fot.368049 [notatka: nie] [fotografie: tak]; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2013. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2011. Przegląd Przyrodniczy 24(2): 3-44;

ID 189 277 oznaczenie: Lactarius lignyotus; lokalizacja: Beskid Makowski (zbocza góry Chełm), pow. suski, woj. małopolskie, DF97; data zbioru: 7 sie 2011; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las iglasty, jodły i świerki, na igliwiu, dwa owocniki; leg. det. Waldemar Czerniawski; eksykat: Tak, w Stacji ZBŚRiL PAN, 4/WC/2.09.11; uwagi: fot.434659 fot.434660 [notatka: nie] [fotografie: tak]; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2013. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2011. Przegląd Przyrodniczy 24(2): 3-44;

ID 273 908 oznaczenie: Lactarius lignyotus; lokalizacja: las w okolicy Woli Jasienickiej, pow. brzozowski, woj. podkarpackie, FF93; data zbioru: 13 wrz 2014; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: jodła, sosna, leszczyna, buk, na ziemi, 3 owocniki w grupie; leg. det. Anna Hreczka; eksykat: BGF0005094; uwagi: fot.813374 fot.813375 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 344 585 oznaczenie: Lactarius lignyotus; lokalizacja: las w okolicy Woli Jasienickiej, pow. brzozowski, woj. podkarpackie, FF93; data zbioru: 17 sie 2010; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Las z jodłą, sosną, bukiem, leszczyną i in., na ziemi, w grupie kilka owocników; leg. det. Anna Hreczka; eksykat: Tak, zostanie przesłany do kustosza bazy; uwagi: Stanowisko z wcześniejszego okresu niż poprzednie zgłoszenie.; fot.1223058 fot.1223059 fot.1223060 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 355 557 oznaczenie: Lactarius lignyotus; lokalizacja: Suchedniowsko-Oblęgorski Park Krajobrazowy. Około 500-600 m na S od miejscowości Jastrzębia, gm. Bliżyn, pow. skarżyski, woj. świętokrzyskie, EE55; data zbioru: 22 sie 2021; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Las jodłowy z wtrąceniami sosny, świerka, dęba., W mchu i igliwiu., Grupa kilku owocników. Owocniki wydzielają białe, lekko gorzkawe mleczko.; leg. det. Jan Kochanowski; eksykat: Tak, zostanie przesłany do kustoszy bazy; uwagi: fot.1314997 fot.1314998 fot.1314999 fot.1315000 [fotografie: tak];

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji