Lactarius lignyotus (mleczaj przydymiony)

owocnik

Kapelusz jednolicie, pięknie, ciemnobrunatny, aż czarny; 20-70(100) mm średnicy, wypukły, ze stożkowatym centrum; powierzchnia matowa, aksamitna, sucha, drobno pofałdowana, pomarszczona; cienkomięsty, młody łamliwy, z wiekiem elastyczny; brzeg podwinięty, potem podgięty.

space

Trzon barwy kapelusza, nieco jaśniejszy, zwłaszcza ku podstawie; 50-120 x 4-15 mm, walcowaty, nieco spłaszczony, z białawym nalotem; gładki lub wzdłużnie pomarszczony, w górze z listwami biegnącymi od blaszek.

space

Pileus homogeneously, beautifully dark brown, near black; 20-70(100) mm in diameter, convex, with a central conic-shaped umbo; surface dull, velutinous, dry, finely undulating, wrinkled; thin-fleshed, when young brittle, with age elastic; margin incurved, later decurved.

space

Stipe concolourous with the cap, slightly lighter-coloured, particularly towards the base; 50-120 x 4-15 mm, cylindrical, slightly compressed, with whitish pruina; smooth or longitudinally wrinkled, at the apex ridges decurrent from the lamellae.

space

zarodniki

Wysyp zarodników jasnoochrowy. Zarodniki prawie kuliste, z brodaweczkami połączonymi w siateczkę, 9-10.5 x 9-10 µm.

Spore print light ochre. Spores subglobose, finely verrucose connected to form a reticulum, 9-10.5 x 9-10 µm.

występowanie

Jest w czekliście.^[105]

Nieczęsty. Od lata do jesieni w starych lasach świerkowych, na pogórzu i w górach, w mszystych miejscach, na kwaśnych glebach.

Not common. In mountains in old Picea forests.

jadalne czy trujące? 🟢

ważne! dla grzybiarzy

Jadalny ^[105]. Może być jedzony na surowo posypany solą ^[133s218].

Edible.

uwagi

Russula sanguinea (gołąbek krwisty) — mleczaj ciemny (Lactarius picinus)

Thaxterogaster purpurascens (zasłonak purpurowiejący) — mleczaj jelonek (Lactarius fuliginosus)

Podobny mleczaj ciemny (Lactarius picinus) nie ma stożkowatego centrum kapelusza, powierzchnia kapelusza jest gładka, nie jamkowata, górny odcinek trzonu nie jest pomarszczony.

space

wybrane okazy · selected collections ⇈

tp.081001-16TP221208
leg. Tomasz Pachlewski
/Szklarska Poręba Górna, pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie, ok. 1 km S/

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

Gumińska B., Wojewoda W., 1983 — Grzyby i ich oznaczanie. p.425 [5]
Michael, Hennig, Kreisel., 1983 — Handbuch fur Pilzfreunde 5. Milchlinge und Taublinge (2 Auf. 1983) p.62 [18V]
Skirgiełło A., 1998 — Flora Polska. Grzyby. Tom XXV. Mleczaj (Lactarius). p.23 [33]
Wojewoda W., 2003 — Checklist of polish larger basidiomycetes. [105]

dane w bazie „publikacji po 2000 r.” #[3152]
Lactarius lignyotus Fr. · synonimy: L. geminus P. Karst.
uwagi: wg IF to dwa osobne gatunki
publikacje: Flisińska 2004, Bujakiewicz 2004, Łuszczyński 2004, Wojewoda i in. 2004, Łuszczyński 2007, Łuszczyński 2008, Gierczyk i in. 2009, Kujawa i Gierczyk 2011, Narkiewicz 2011, Ronikier 2012, Kujawa i Gierczyk 2013, Narkiewicz i in. 2013, Wojewoda i in. 2016, Kujawa i Gierczyk 2016, Gierczyk i in. 2018, Bujakiewicz 2018, Gierczyk i in. 2019a, Bartoszek i Mleczko 2019, Narkiewicz i in. 2019

znaleziska Lactarius lignyotus na terenie Polski

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na dzień 2023.04.11

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

AE-78 156294 122928 DF-97 189277 DG-27 172703 EE-55 355557 FF-93 273908 344585

ID122928 Lactarius lignyotus; Szklarska Poręba Górna, pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie, ok. 1 km S, AE-78; 2008.10.01; las świerkowo-bukowy, w wąwozie potoku; na omszałym, próchniejącym pniu jeden owocnik; leg. Tomasz Pachlewski; det. Anna Kujawa; eksykat: Tak, w Stacji ZBŚRiL PAN, 16/TP/22.12.08; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008. Przegląd Przyrodniczy 22(1): 17-83
uwagi:
fot. 221415 fot. 221416

ID156294 Lactarius lignyotus; Szklarska Poręba Górna, las przy ulicy Armii Krajowej, pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie, AE-78; 2009.08.09; las świerkowy; na zmurszałym pniaku świerkowym 2 owocniki; leg. Tomasz Pachlewski; det. Tomasz Pachlewski; eksykat: BGF/BF/TP/090809/0002, okoliczności towarzyskie nie sprzyjały fotografowaniu
uwagi:

ID172703 Lactarius lignyotus; Zubrzyca Górna, pow. nowotarski, woj. małopolskie, DG-27; 2010.08.22; las iglasty; na ziemi w grupie kilku owocników rosnących w promieniu kilku metrów; leg. Waldemar Czerniawski; det. Waldemar Czerniawski; eksykat: Tak, w Stacji ZBŚRiL PAN, 2/WC/5.01.11, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2013. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2011. Przegląd Przyrodniczy 24(2): 3-44
uwagi: fot. 368048 fot. 368049

ID189277 Lactarius lignyotus; Beskid Makowski (zbocza góry Chełm), pow. suski, woj. małopolskie, DF-97; 2011.08.07; las iglasty, jodły i świerki; na igliwiu dwa owocniki; leg. Waldemar Czerniawski; det. Waldemar Czerniawski; eksykat: Tak, w Stacji ZBŚRiL PAN, 4/WC/2.09.11, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2013. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2011. Przegląd Przyrodniczy 24(2): 3-44
uwagi: fot. 434659 fot. 434660

ID273908 Lactarius lignyotus; las w okolicy Woli Jasienickiej, pow. brzozowski, woj. podkarpackie, FF-93; 2014.09.13; jodła, sosna, leszczyna, buk; na ziemi 3 owocniki w grupie; leg. Anna Hreczka; det. Anna Hreczka; eksykat: BGF0005094, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 813374 fot. 813375

ID344585 Lactarius lignyotus; las w okolicy Woli Jasienickiej, pow. brzozowski, woj. podkarpackie, FF-93; 2010.08.17; Las z jodłą, sosną, bukiem, leszczyną i in.; na ziemi w grupie kilka owocników; leg. Anna Hreczka; det. Anna Hreczka; eksykat: Tak, zostanie przesłany do kustosza bazy, tak, notatka: nie
uwagi: Stanowisko z wcześniejszego okresu niż poprzednie zgłoszenie.
fot. 1223058 fot. 1223059 fot. 1223060

ID355557 Lactarius lignyotus; Suchedniowsko-Oblęgorski Park Krajobrazowy. Około 500-600 m na S od miejscowości Jastrzębia, gm. Bliżyn, pow. skarżyski, woj. świętokrzyskie, EE-55; 2021.08.22; Las jodłowy z wtrąceniami sosny, świerka, dęba.; W mchu i igliwiu. Grupa kilku owocników. Owocniki wydzielają białe, lekko gorzkawe mleczko.; leg. Jan Kochanowski; det. Jan Kochanowski; eksykat: Tak, zostanie przesłany do kustoszy bazy, tak
uwagi: fot. 1314997 fot. 1314998 fot. 1314999 fot. 1315000