Lyophyllum loricatum (kępkowiec żeberkowano-żyłkowany)

owocnik

Kapelusz ciemnooliwkowobrązowy do orzechowobrązowego, czarnobrązowy, higrofaniczny; (30)40-120 mm średnicy, początkowo półkulisty, potem wypukły do rozpostartego, czasem z niewyraźnym garbkiem; powierzchnia nierówna, pofałdowana, żyłkowana; brzeg prosty, ostry; skórka kapelusza jest bardzo zwarta i przy przełamywaniu wydaje chrzęszcząco-skrzypiący dźwięk.

space

Trzon kremowy do jasnobrązowego, z wiekiem szarobrązowy; na szczycie biało oprószony; 35-90 x 7-15 mm, cylindryczny, zwykle sąsiednie owocniki są zrośnięte podstawami; pełny.

space

Pileus dark olive-brown to nutty-brown, black-brown, hygrophanous; (30)40-120 mm in diameter, initially hemispherical, later convex to plane, sometimes distinctly umbonate; surface uneven, undulating, venose; margin straight, acute; cuticle of the cap very compact and on breaking it gives crunching sound.

space

Stipe cream-coloured to light-brown, with age grey-brown; at the apex white pruinose; 35-90 x 7-15 mm, cylindrical, usually neighbouring sporocarps fused at the base; solid.

space

zarodniki

Wysyp zarodników biały. Zarodniki gładkie, niemal kuliste, 5-6 x 4.5-5 µm.

Spore print white. Spores smooth, subglobose, 5-6 x 4.5-5 µm.

występowanie

Jest w czekliście. ^[105]

Częsty. Owocniki zazwyczaj wyrastają w wiązkach, od lata do jesieni, na łąkach, na brzegach lasów liściastych, w parkach i ogrodach, zwykle na nagiej ziemi lub wśród traw i ziołorośli.

Common. Clustered from summer till fall, on hardwood forests edges and paths, in parks and gardens, usually on bare soil or among grass or herbs.

jadalne czy trujące? 🟡🟢

ważne! dla grzybiarzy

Jadalny, niepolecany z uwagi na cierpki smak.

Edible, but because of acrid taste not good.

uwagi

Lyophyllum decastes (kępkowiec jasnobrązowy)

Lyophyllum fumosum (kępkowiec ciemnoszary) · na poboczu drogi leśnej

Gatunek ten wyróżnia się bardzo twardą skórką kapelusza i jej higrofanicznością. Inne podobne podblaszki to kępkowiec jasnobrązowy (Lyophyllum decastes) i kępkowiec ciemnoszary (Lyophyllum fumosum) (czasem utożsamiane) generalnie wyróżniają się masywnym pokrojem. Wszystkie są jadalne.

space

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

Breitenbach J., Kraenzlin F., 1991 — Fungi of Switzerland 3 - Boletes & Agarics 1st part [26III]
Hagara, L., 1975 — Atlas hub. [24]
Fluck, M., 1995 — Jaki to grzyb? [2]
Wojewoda W., 2003 — Checklist of polish larger basidiomycetes. [105]

dane w bazie „publikacje po 2000 r.”
Lyophyllum loricatum (Fr.) Kühner
· publikacje: Flisińska 2004 · Friedrich 2020 (as: L. decastes var. loricatum) · Gierczyk i in. 2013 · Gierczyk i in. 2017a (as: L. decastes var. loricatum) · Łuszczyński 2007 · Łuszczyński 2008

znaleziska Lyophyllum loricatum na terenie Polski

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na dzień 2023.09.12

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

AB-65 362535 AB-94 349515 AC-24 351933 DC-28 338827 DE-46 305983 DE-65 326974 EC-04 336420 EC-46 302823

ID302823 Lyophyllum loricatum; Krasne,gm.Krasne, pow. przasnyski, woj. mazowieckie, EC-46; 2017.07.23; Dawny park pałacowy; na ziemi Grupa pozrastanych owocników; leg. Romuald Tomaszewski; det. Romuald Tomaszewski; eksykat: tak,zostanie przesłany do kustosza bazy, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 934491 fot. 934492 fot. 934493

ID305983 Lyophyllum loricatum; 1 km SW od wsi Blok Dobryszyce, gm.Dobryszyce, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE-46; 2017.09.24; pas lasu liściastego -dęby ( rodzime i czerwone ), brzozy, rzadziej inne; na ziemi, w pasie ppoż ponad 20 owocników w kilku wiązkach; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy Ani Kujawie, tak, notatka: nie
uwagi: 51st 6' 51,8" N i 19st 26' 20,25" E

fot. 950116 fot. 950117 fot. 950118 fot. 950119

ID326974 Lyophyllum loricatum; 1 km NE od wsi Teklinów; gm.Kruszyna, pow. częstochowski, woj. śląskie, DE-65; 2019.09.29; bór sosnowy z domieszką brzóz i dębów; na ziemi, na skraju dróżki grupa kilkudziesięciu owocników w dwóch wiązkach; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy, Ani Kujawie, tak, notatka: nie
uwagi: 50st 59' 50,3" N i 19st 22' 17" E

fot. 1107167 fot. 1107168 fot. 1107169
siedlisko
fot. 1107170

ID336420 Lyophyllum loricatum; ok.500m na W od nieczynnej gajówki w miejscowości Jarzynny Kierz,gm Chorzele z, pow. przasnyski, woj. mazowieckie, EC-04; 2020.10.01; pas brzeziny w borze mieszanym; ziemia wiązka kilku owocników; leg. Romuald Tomaszewski; det. Romuald Tomaszewski; eksykat: tak,zostanie przesłany do kustosza bazy, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 1174423 fot. 1174424 fot. 1174425

ID338827 Lyophyllum loricatum; las ok 0,5km na pd od Konopat, gm. Lubowidz, pow. Żuromin, woj. mazowieckie, DC-28; 2020.10.10; las sosnowy z domieszką brzóz; na drodze gruntowej dwie kępki po kilkadziesiąt owocników, mocno zrośniętych podstawami trzonów; leg. Michał Plakwicz; det. Romuald Tomaszewski; eksykat: TAK, prześlę do Pani A. Kujawy, tak, notatka: nie
uwagi: skórka kapelusza świeżych owocników gruba, twarda i chrzęszcząca przy przełamywaniu; miąższ w kapeluszu i trzonie dość łykowaty; wysyp biały; gatunek omówiony na bio-forum w wątku https://www.bio-forum.pl/messages/33/1176933.html

fot. 1187527 fot. 1187528 fot. 1187529 fot. 1187530

ID349515 Lyophyllum loricatum; Puszcza Bukowa (rez. Osetno), 1,9 km na SW od Kołbacza, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB-94; 2021.08.31; pobocze drogi w buczynie; na ziemi w wiązkach - ok. 30 owocników; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: tak, tak, notatka: tak
uwagi: fot. 1263503 fot. 1263504 fot. 1263505 fot. 1263506
zarodniki: 5,2-6,2 x 5,1-5,9 µm (średnio 5,7 x 5,4 µm), Q: 1,0-1,1
fot. 1263507
podstawki:
fot. 1263508
strzępki skórki kapelusza:
fot. 1263509

ID351933 Lyophyllum loricatum; Pojezierze Myśliborskie (prop. rez. Dziczy Las), 2,5 km na SE od Górnowa, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AC-24; 2021.10.23; droga żużlowa w buczynie; na ziemi/żużlu w wiązce - kilkanaście owocników; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: tak, tak, notatka: tak
uwagi: Miżąsz zwarty, skórka gruba chrzęści przy przełamywaniu, smak nieco piekący
fot. 1285678 fot. 1285679 fot. 1285680 fot. 1285681
zarodniki: 5,6-6,3(-6,8) x 5-6,3 µm (średnio 5,9 x 5,6 µm), Q: 1,0-1,2 (średnio 1,1):
fot. 1285682

ID362535 Lyophyllum loricatum; Goleniów, ul.Kostytucji 3 Maja, pow. goleniowski, woj. zachodniopomorskie, AB-65; 2022.10.14; zieleniec między blokami, trawa Kl, Lp, lilaki; trawnik 2 kępy; leg. Marcin Sławomir Lożek; det. Marcin Sławomir Lożek; eksykat: tak, tak, notatka: tak
uwagi: Kępkowiec żeberkowano-żyłkowanyfot. 1383391 fot. 1383392 fot. 1383393
Miąższ b.zawarty, skórka przy przełamaniu chrzęści, smak łagodny , po dłuższej chwili krótko lekko ostry/piękący
50m dalej dwie kępy.