Tx: 234
grzyby.pl

Xerocomus ferrugineus (Schaeff.) Alessio[gł. w MB (2023-1-15)]

podgrzybek grubosiatkowany, podgrzybek żeberkowany
Boletus ferrugineus Schaeff.[gł. w GBIF (2023-1-15)] [🔉 bō·l·tus *] · Boletus leguei Boud. [🔉 bō·l·tus *] · Boletus subtomentosus ssp. spadiceus (Fries) Konrad and Maublanc [🔉 bō·l·tus * sub·spe·ci·ēs *] · Xerocomus coniferarum Sing. · Xerocomus lanatus (Rostk.) Sing · Xerocomus spadiceus Quel. · Xerocomus spadiceus (Schaeff.) Konrad et Maubl. · Xerocomus subtomentosus var. ferrugineus (Schaeff.) Krieglst. · Xerocomus subtomentosus var. leguei (Boud.) R. Maire [gł. w czekl.] · Xerocomus subtomentosus var. spadiceus (Fries) Gilbert
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Xerocomus ferrugineus (podgrzybek grubosiatkowany)
w grupach pod dębami
Xerocomus ferrugineus (podgrzybek grubosiatkowany)
w grupach pod dębami
unidentified (niezidentyfikowane)
grupa kilku pod dębami/grabami
Xerocomus ferrugineus (podgrzybek grubosiatkowany)
w grupach pod dębami
Xerocomus ferrugineus (podgrzybek grubosiatkowany)

opis

Xerocomus ferrugineus (podgrzybek grubosiatkowany)
przekrój
Kapelusz początkowo czerwonobrązowawy, ciepło brązowy z wiekiem traci czerwony barwnik i przyjmuje barwę ciemno brązową lub płowieje w kierunku żółtobrązowego; 30-100 mm średnicy, płasko wypukły; powierzchnia zamszowata, nie lepka nawet gdy wilgotna, u młodych owocników często z żółtawą, matowo-aksamitną powłoką; brzeg ostry, początkowo podwinięty. Skórka kapelusza w reakcji z oparami amoniaku (wystarczy przybliżyć kroplę wody amoniakalnej do jej powierzchni) natychmiast przebarwia się zielononiebiesko i przechodzi w kilkadziesiąt sekund w sino-czerwono-brunatną.

space

Trzon bladożółty do białego, mogą występować brązowe przebarwienia; 30-90 x 10-20 mm, zwężający się ku postawie, pełny; powierzchnia mniej lub bardziej wyraźnie grubo siatkowano-ziarenkowana w górnej części, gładka lub wzdłużnie bruzdowana ku podstawie.

space

Pileus initially red-brownish, warm brown with age loses red pigment and assumes dark brown colour or fades towards yellow-brown; 30-100 mm in diameter, plano-convex; surface suedelike, not viscid even when moist, young sporocarps often with yellowish, dull-velutinous coat; margin acute, initially incurved. Cuticle of the cap in reaction with ammonia vapours (it's sufficient to bring a drop of liquid ammonia near the cap's surface) instantly discolours green-blue and in less than a minute turns livid-red-brown.

space

Stipe pale yellow to white, sometimes with brown discolourations; 30-90 x 10-20 mm, tapering towards the base, solid; surface more or less distinctly and thickly reticulate-granulose at the apex, smooth or longitudinally striate towards the base.

space

zarodniki

Wysyp zarodników ciemno oliwkowy. Zarodniki elipsoidalne do nieco wrzecionowatych, gładkie, o cienkich ścianach, 9-11 x 4.5-5 µm.
Spore print dark olive. Spores ellipsoid to subfusiform, smooth, thin-walled, 9-11 x 4.5-5 µm.

występowanie

Jest w czekliście. [105]
Rzadki. Od lata do jesieni, pojedynczo lub po kilka w ciepłych lasach liściastych, głównie pod dębami i grabami. Dwa znalezione przeze mnie stanowiska leżą w Dolinie Baryczy i są to zadrzewienia wzdłuż cieków wodnych i stawów z drzewami liściastymi, dąb, lipa, grab.

space

Rare. Summer to autumn, solitary or several together in warm deciduous forest, mainly uder oaks and hornbeam trees. Two habitats found by me are situated in Barycz Valley and they constitute of deciduous trees, such as oak, lime, hornbeam growing along canals and ponds.

jadalne czy trujące? 🟢

Jadalny.
Edible.
Podgrzybek grubosiatkowany (Xerocomus ferrugineus) pod wieloma względami przypomina podgrzybka zajączka (Xerocomus subtomentosus) jednak łatwo się odróżnia po reakcji skórki kapelusza z oparami amoniaku, które w przypadku X. spadiceus powodują natychmiast zielono-niebieskie zabarwienie (fot. powyżej), przechodzące po kilkunastu sekundach w czerwono-brunatne, u X. subtomentosus od razu występuje czerwono-brunatne zabarwienie. X. spadiceus odznacza się też bardziej czerwonym odcieniem kapelusza.
podgrzybek grubosiatkowany (Xerocomus ferrugineus) In many aspects similar to podgrzybek zajączek (Xerocomus subtomentosus) however, easily distinguished by its reaction with ammonia vapours, which in case of X. spadiceus instantly cause green-blue discolouration (photo), changing after a dozen of seconds into red-brown, with X. subtomentosus discolours quickly red-brown. X. spadiceus characterizes by more red shade of the cap.

wybrane okazy · selected collections

#5
04 08 13 - 2
/okolice Milicza/
#11
02 08 24 - 2
leg. Marek Snowarski
/lasy milickie, groble stawów/
#3
02 08 03 - 6
leg. Marek Snowarski
/stawy milickie/

nomenklatura, etymologia ℹ️

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie
Xerocomus ferrugineus (Schaeff.) AlessioBoletus subtomentosus ssp. spadiceus (Fries) Konrad and Maublanc [🔉 bō·l·tus * sub·spe·ci·ēs *] · Boletus leguei Boud. [🔉 bō·l·tus *] · Boletus ferrugineus Schaeff. [🔉 bō·l·tus *] · Xerocomus spadiceus Quel. · Xerocomus lanatus (Rostk.) Sing · Xerocomus subtomentosus var. spadiceus (Fries) Gilbert · Xerocomus subtomentosus var. leguei (Boud.) R. Maire · Xerocomus coniferarum Sing. · Xerocomus subtomentosus var. ferrugineus (Schaeff.) Krieglst. · Xerocomus spadiceus (Schaeff.) Konrad et Maubl.(pl) podgrzybek grubosiatkowany · podgrzybek żeberkowany
bōltus, -i (lat., subst., m) — nazwa najsmaczniejszego grzyba u Rzymian; nie jest jasne o jaki gatunek chodziło, prawdopodobnie był to muchomor cesarski (Amanita caesarea)
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na 28.02.2024 21:31 1 znaleziska Xerocomus ferrugineus (podgrzybek grubosiatkowany) na terenie Polski

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

DA80 111701 DE47 139490

ID 111 701 oznaczenie: Xerocomus spadiceus; lokalizacja: Rezerwat Wąwóz Huzarów Gdańsk, DA80; data zbioru: 24 sie 2008; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Las mieszany (Lasy Oliwskie) buk,sosna,modrzew,świerk, W ziemi pod dębami, Kilka owocników; leg. det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak,zostanie wysłany do Kustosza Bazy; uwagi: fot.195185 fot.195186 fot.195187 fot.195188 [notatka: tak] [fotografie: tak];

195185
195186
195187
195188

ID 139 490 oznaczenie: Xerocomus spadiceus; lokalizacja: 0,5 km S,Widawka,gm.Kodrąb,pow.radomszczański, DE47; data zbioru: 1 sie 2009; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany-dęby,graby,sosny, na ziemi, grupa 4 owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak,wyślę Ani; uwagi: 51st6'40,44"N 19st35'35,4"E; fot.260036 fot.260037 fot.260038 fot.260039; reakcja skórki kapelusza na NH4OH; fot.260040; i po 90 sekundach; fot.260041 [notatka: nie] [fotografie: tak];

260036
260037
260038
260039
260040
260041
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji