Tx: 1003
grzyby.pl

Panaeolus foenisecii (Pers.) J. Schröt.

kołpaczek szorstkozarodnikowy, kołpaczek kośny, Haymaker's mushroom /en/
Panaeolina foenisecii (Pers.) Maire · Psathyrella foenisecii · Psilocybe foenisecii (Pers.: Fr.) Quelet
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Panaeolus foenisecii (kołpaczek szorstkozarodnikowy)
grupa owocników na trawniku
Panaeolus foenisecii (kołpaczek szorstkozarodnikowy)
grupa owocników na trawniku
Panaeolus foenisecii (kołpaczek szorstkozarodnikowy)
w grupie na trawniku
Panaeolus foenisecii (kołpaczek szorstkozarodnikowy)
dojrzały owocnik (blaszki) i młody, na trawniku
Panaeolus foenisecii (kołpaczek szorstkozarodnikowy)
w grupie na trawniku
Panaeolus foenisecii (kołpaczek szorstkozarodnikowy)
blaszki; w grupie na trawniku
Panaeolus foenisecii (kołpaczek szorstkozarodnikowy)
grupa owocników na trawniku
Panaeolus foenisecii (kołpaczek szorstkozarodnikowy)
mokre owocniki na trawniku
Panaeolus foenisecii (kołpaczek szorstkozarodnikowy)
grupa na trawniku
Panaeolus foenisecii (kołpaczek szorstkozarodnikowy)
blaszki

owocnik

Panaeolus foenisecii (kołpaczek szorstkozarodnikowy)
blaszki; grupa owocników na trawniku
Kapelusz higrofaniczny, wilgotny ciemno brązowy, suchy jasny, szarawy, szarobrązowy, na brzegu z ciemniejszym paskiem; początkowo stożkowaty, potem wypukły; 10-25 mm średnicy; powierzchnia gładka lub drobno zmarszczona, w czasie suszy może być spękana; miąższu w kapeluszu cienki.

space

Trzon jasno kremowo-biały do jasno-czerwonawobrązowego, u podstawy ciemniejszy; powierzchnia niewyraźnie wzdłużnie włókienkowata, jedwabiście lśniąca, szczyt biało oprószony, bez pozostałości osłony; równogruby, 50-80 x 2-3 mm; bardzo kruchy, pusty.

space

Pileus hygrophanous; dark brown when moistened; dry light, greyish, grey-brown, at margin with darker band; at first conic, convex in age; 10-25 mm broad; surface smooth or faintly wrinkled; sometimes at dry weather cracking; flesh thin at cap.

space

Stipe pale cream-white to pale reddish-brown, darker at the base; surface indistinctly longitudinally fibrous, silky shining, at apex white pruinose; no veil remains; equal, 50-80 x 2-3 mm; fragile, hollow.

space

występowanie

Jest w czekliście. [105]
Pospolity. Od wiosny do późnej jesieni na terenach trawiastych, pojedynczo i w grupach, często na trawnikach; czasami masowo.
Common. Spring-fall gregarious or solitary on lawns.

jadalne czy trujące? 🟡

Niejadalny[134]. Wywołuje zaburzenia żołądkowo-jelitowe [133]. Wbrew rozpowszechnionemu mitowi, nie zawiera toksycznych substancji psychoaktywnych w większej, niż śladowa, ilości. Mit, jak to mit, wyraża oczekiwania konsumentów grzybów halucynogennych, a że zwykle ich spożywaniu towarzyszy alkohol (niewątpliwie substancja psychoaktywna) to są wszelkie składniki niezbędne do narodzin mitu - wieść się niesie, deformuje, przekształca i ogromnieje.
Inedible. May cause gastric upset.

uwagi

Pospolity na trawnikach lecz łatwy do przeoczenia z uwagi na drobne rozmiary i ciemną barwę. Można pomylić z różnymi gatunkami kruchaweczek (Psathyrella), w tym wypadku należy zwrócić uwagę na marmurkowate blaszki u kołpaczka i ciemnobrązowy (nie czarny) wysyp zarodników.
Common on lawns, easily overlooked because of tiny size and drab colour. Could be mistaken with kruchaweczka (Psathyrella) species. Differs from then with mottled lamellae and dark brown spore-print colour (Psathyrella has black spore print).

wybrane okazy · selected collections

#5
00 07 06 - 1a
leg. Marek Snowarski
/Wrocław/
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • publikacje w bazie Bibliografia Grzybowa:

    Adamczyk (2009)[1270]Adamczyk (2009) Grzyby wielkoowocnikowe zróżnicowanych zbiorowisk muraw kserotermicznych projektowanego rezerwatu krajobrazowego Olsztyńskie Skały (Wyżyna Częstochowska). Parki nar. Rez. Przyr. 28(3): 101-108.[1270], Adamczyk et al. (2004)[1277]Adamczyk et al. (2004) Structure of macrofungus communities in different habitats of small postglacial pond margins.[1277] (as: Panaeolina foenisecii), Adamczyk (2011)[1274]Adamczyk (2011) Applications of self-organizing map for patterning macrofungal diversity of xerothermic swards.[1274], Brzeg & Lisiewska (2020)[1331]Brzeg & Lisiewska (2020) Grzyby makroskopijne kampusu Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza Morasko w Poznaniu.[1331], Flisińska (2004)[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). 2. Lubelskie Towarzystwo Naukowe[1452] (as: Panaeolina foenisecii), Friedrich (2020)[1464]Friedrich (2020) The occurrence of Amanita strobiliformis (Paulet ex Vittad.) Bertill. In Szczecin and its distribution in Poland.[1464], Friedrich (2020)[1466]Friedrich (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Ogrodu Dendrologicznego w Przelewicach. Arboretum Przelewice, Wyd. Poligraf. [1466] (as: Panaeolina foenisecii), Friedrich & Orzechowska (2002)[1468]Friedrich & Orzechowska (2002) Macromycetes w środowisku miejskim Szczecina.[1468], Gierczyk et al. (2009)[1482]Gierczyk et al. (2009) Grzyby wielkoowocnikowe Polskich Bieszczadów. Część I.[1482], Gierczyk et al. (2015)[1494]Gierczyk et al. (2015) XXI Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1494] (as: Panaeolina foenisecii), Gierczyk et al. (2019)[1495]Gierczyk et al. (2019) Macrofungi of the Bieszczady Mountains.[1495] (as: Panaeolina foenisecii), Gierczyk et al. (2020)[1497]Gierczyk et al. (2020) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Wielkopolski National Park (W Poland), Part 2.[1497] (as: Panaeolina foenisecii), Gierczyk et al. (2018)[1501]Gierczyk et al. (2018) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Western Sudety Mountains and Western Sudety Foothills (SW Poland). Part 1.[1501] (as: Panaeolina foenisecii var. foenisecii), Grzesiak et al. (2017)[1533]Grzesiak et al. (2017) Grzyby makroskopowe Parku Narodowego „Bory Tucholskie".[1533] (as: Panaeolina foenisecii), Hoffeins et al. (2017)[1589]Hoffeins et al. (2017) Checklist of Macromycetes (Fungi) from the Wyskok village in Masurian Lakeland, NE Poland.[1589] (as: Panaeolina foenisecii), Karasiński et al. (2015)[1643]Karasiński et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego.[1643] (as: Panaeolina foenisecii), Kozłowska (2015)[1704]Kozłowska (2015) Fungi of the Roztocze region (Poland and Ukraine). Part I. A checklist of larger Basidiomycota.[1704], Kozłowska et al. (2019)[1706]Kozłowska et al. (2019) An annotated catalogue of the fungal biota of the Roztocze Upland. Richness, diversity and distribution.[1706], Kujawa (2008)[1751]Kujawa (2008) Badania nad różnorodnością gatunkową grzybów wielkoowocnikowych w krajobrazie rolniczym południowej Wielkopolski: wstępna charakterystyka macromycetes Parku Krajobrazowego im. gen. Dezyderego Chłapowskiego. W: Mułenko W. (red.) Mykologiczne badania terenowe. Przewodnik metodyczny. Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Lublin: 68-75[1751], Kujawa (2009)[1752]Kujawa (2009) Macrofungi of wooded patches in the agricultural landscape. I. Species diversity.[1752] (as. Panaeolina foenisecii), Kujawa et al. (2015)[1778]Kujawa et al. (2015) Preliminary studies of fungi in the Biebrza National Park. Park. Part IV. Macromycetes – new data and the synthesis.[1778], Kujawa et al. (2023)[3757]Kujawa et al. (2023) Wystawy grzybów w Białowieskim Parku Narodowym 1993-2023.[3757], Lisiewska (2004)[1839]Lisiewska (2004) Zmiany w składzie gatunkowym i ilościowości macromycetes Arboretum Kórnickiego po 25 latach.[1839], Lisiewska & Strakulska (2002)[1849]Lisiewska & Strakulska (2002) Biodiversity of macrofungi of selected field afforestations in the Agroecological Landscape Park near Turew (central Wielkopolska).[1849] (as: Panaeolina foenisecii), Ławrynowicz (2000)[1858]Ławrynowicz (2000) Grzyby Borów Tucholskich. Macromycetes Parku Narodowego Bory Tucholskie.[1858] (as: Panaeolina foenisecii), Łuszczyński (2007)[1896]Łuszczyński (2007) Diversity of Basidiomycetes in various ecosystems of the Góry Świętokrzyskie Mts.[1896], Łuszczyński (2008)[1898]Łuszczyński (2008) Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist.[1898], Stasińska (2003)[2222]Stasińska (2003) Różnorodność grzybów (macromycetes) w warunkach naturalnej sukcesji muraw stepowych.[2222], Ślusarczyk (2009)[2388]Ślusarczyk (2009) Rzadkie i zagrożone gatunki grzybów wielkoowocnikowych znalezione na terenie obszaru chronionego „Owczary”.[2388], Ślusarczyk (2019)[2393]Ślusarczyk (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Gryżyńskiego Parku Krajobrazowego.[2393] (as: Panaeolina foenisecii), Wilga & Wantoch-Rekowski (2019)[2488]Wilga & Wantoch-Rekowski (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.[2488], Wojewoda (1977)[3781]Wojewoda (1977) Grzyby wielkoowocnikowe.[3781], Wojewoda (2002)[2506]Wojewoda (2002) Grzyby wielkoowocnikowe Arboretum Bolestraszyce.[2506], Wojewoda (2005)[2524]Wojewoda (2005) Grzyby Krzemionek Podgórskich.[2524], Wojewoda i in. (2016)[2542]Wojewoda i in. (2016) Grzyby makroskopijne Gorców (Karpaty Zachodnie). Instytut Botaniki im. W. Szafera, PAN, Kraków[2542] (as: Panaeolina foenisecii)

    · wpisy w „publikacje po 2000 r.” (AK) (podane kontrolnie, do zakończenia pełnej migracji danych do BG)

    · gatunek podany jako: Panaeolus foenisecii (Pers.) Kühner
    wg Index Fungorum: Panaeolina foenisecii (Pers.) Maire
    synonimy: Panaeolina foenisecii (Pers.) Maire, Psathyrella foenisecii (Pers.) A.H. Sm., Psilocybe foenisecii (Pers.) Quél.

    · publikacje: Adamczyk 2009 · Adamczyk i in. 2004 (as: Panaeolina foenisecii) · Adamczyk 2011b · Brzeg i Lisiewska 2018 · Flisińska 2004 (as: Panaeolina foenisecii) · Friedrich 2013 · Friedrich 2020 (as: Panaeolina foenisecii) · Friedrich i Orzechowska 2002 · Gierczyk i in. 2009 · Gierczyk i in. 2015a (as: Panaeolina foenisecii) · Gierczyk i in. 2019a (as: Panaeolina foenisecii) · Gierczyk i in. 2020 (as: Panaeolina foenisecii) · Gierczyk i in. 2018 (as: Panaeolina foenisecii var. foenisecii) · Grzesiak i in. 2017 (as: Panaeolina foenisecii) · Hoffeins i in. 2017 (as: Panaeolina foenisecii) · Karasiński i in. 2015 (as: Panaeolina foenisecii) · Kozłowska i in. 2015 · Kozłowska i in. 2019 · Kujawa 2008 · Kujawa 2009 (as. Panaeolina foenisecii) · Kujawa i in. 2015a · Lisiewska 2004 · Lisiewska i Strakulska 2002 (as: Panaeolina foenisecii) · Ławrynowicz 2000 (as: Panaeolina foenisecii) · Łuszczyński 2007 · Łuszczyński 2008 · Stasińska 2003 · Ślusarczyk 2009 · Ślusarczyk 2019 (as: Panaeolina foenisecii) · Wilga i Wantoch-Rekowski 2019 · Wojewoda 2002 · Wojewoda 2005 · Wojewoda i in. 2016 (as: Panaeolina foenisecii)

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji